Soru: Cuma namazı bir cami de birkaç kere kılınabilir mi?  

el Cevab:
Fetva yazım tekniği açısından bu üslup yanlıştır. Uygun değildir şeklinde bir fıkhi hüküm ya da kavram yoktur. Bu kavram islam fıkhı kavramı olarak kullanılmamalıdır.
 
Cuma namazı vakti ve kılınmasının meşruiyet şartları belli bir ibadettir. Bu sebeple bir cami de bir defa kılındıktan sonra aynı camide farklı bir imamın arkasında tekrar kılınabilir denilmesi ve bunun DİB gibi bir saygın kurumun sitesinde yayınlanması diploma iptal ettirecek bir durumdur.
Gerçekten üzüntü verici.
 
Mülahaza: Hamza Özdemir
Bu fetva cemaatin kalabalık olup camiye sığmaması ile cuma namazını eda edemeyen cemaat için onlarında cumayı eda edebilmeleri içindir fetvada bu yöndedir yoksa aynı cemaat ile ikinci defa cuma namazı kılınması için değildir  
 
el Cevab: 
Fetva Allah’ın kitabına ve Rasulünün sünnetine dayandırılmak zorundadır. Külli kaidelere de
Ebu Hanife’nin kurucusu olduğu Hanefi mezhebine mensup milyonlarca insanın onlara hizmet için kurulmuş bir müesseseden beklentisi tabi oldukları mezhebin fetva kriterlerinin dikkate alınmasıdır.
 
Not 1: Öncelikle korku namazı esas alınarak yapılan uygulamalar geçerliliğini yitirmiştir.
Namazların artık düzgün saf tutularak kılınması gerekmektedir. Çarşıda pazarda yapılan kısıtlama gevşetmeleri ilk olarak ibadetlere yansıtılmalıydı. Ama Diyanet yetkilileri uyuyor gibi.
 
Not 2: Cuma namazı tek bir yerde kılınması gereken bir namazdır.
Bir şehirde tek bir yerde kılınması uyarılarına rağmen esnetilen birden fazla yerde kılınmaya başlayan cuma namazında ikinci bir meşru zemini olmayan amel meşrulaştırılmamalıdır.
Yüzyıllar boyunca efendimizin ilgili uyarıları çerçevesinde uygulanan cuma namazı kılma kuralları ile oynanılmamalıdır.
Bir cemaat kılsın sonra diğer cemaat kılsın gibi bir ucube fetva olamaz.
Fıkıh ilminden zerre kadar nasibi olan bir ilim adamı böyle bir ameli onaylamaz.
Bu yakışıksız yayın ayıptır günahtır. Muhterem Emin Saraç hocanın öğrencilerinden olan DiB başkanının bu konuda hassas olmasını beklemekteyim.
Umarım alığın birisinin cuma günü namazı kaçırma durumu oluşursa abdest almayıp teyemmüm alıp namazı kılsanız bu amel sahih olur ya da su tasarrufu için sadece gusül abdesti suyla alınmalı vakit namazları için teyemmüm alınmalı gibi bir lafını yakında duymayız.

 
Dört hak mezhebe göre Cuma bir belde de bir yerde kılınır.
Cuma kılan cemaat fert sayısı çok çok çok ise ikinci bir mescidde cuma kılınması bazı fukahaya göre caizdir.
-Bir mescidde cuma ede edildikten sonra ikinci bir cuma eda edilmesi asrı saadet ve sonrasında örneği olmayan bir uygulamadır.
Bu tür bir uygulamaya cevaz verilememesinin sebepleri şunlardır.
1- Cuma öğle namazının vaktinde kılına özel bir namazdır. Vakit namazı değildir. Kaçırıldığında ya da veya cuma mescidine gidilemediğinde son vakti girmiş öğle namazı cemaatle ya da ferd olarak eda edilir. Yeni bir cuma cemaati oluşturularak eda edilmez.
2-Cumayı kaçıranın yeni cuma cemaati eda etmemesi örneği asrı saadette vardır. Efendimiz cumayı kaçıranlara yeni cemaat oluşturun kılın dememiştir. Sahabe cumayı kılamadığında cuma mescidine gidemediğinde öğle namazı kılmışlardır.
Bütün bu uygulamalar cuma namazının yer darlığı sebebiyle kılınamaması durumunda aynı imamla ya da başka imamla kılınmasının caiz olmadığını gösterir.
Efendimizin vakit namazlarına cemaate teşviki ve önemsemesi akılda tutulursa cuma namazını da yetişemeyenlere tekrar kılmalarını söylemesi gerekirdi. Onları öğle kılmayı emretmesi aynı mescidde ikinci bir cuma kılınmasına engeldir.
3-Sahabe cumayı kaçıran ya da yer darlığı sebebi gibi sebeplerle kılmayanlara siz de bir cemaat oluşturun ve cuma kılın dememiştir.
4- İslam fukahası köylerde (yani toplu yaşamın gereklerinin bulunmadığı yerler) cuma namazı meşru olmaz. Müminlerin emirinin görevlendirdiği emirlerin veya vekillerin olduğu yerlerde cuma namazı kılınır demeleri akılda tutulmalıdır.
Köylerde cuma kılınmaması iki açıdan aynı mescidde cuma kılınmasının caiz olmamasına delil olur.
1. açı: Cuma edasında herkes bulunduğu yerde cuma kılabilir olsaydı köyde yaşayanların yerleşim merkezlerine toplanmasının ve zahmete girmemelerinin önü açılmış olurdu. Cuma namazları Müslümanların bir araya gelmelerini ve cuma hutbesini beraber dinlemelerini temin için tek yerde kılınması meşru kılınmış bir namazdır.
2. açı: Köyde yaşayanlar ve şehir dışında yaşayanlardan bazı sahabiler cumaları cuma mescidine gelmeyip yaşadıkları mıntıka da kıldıklarında efendimiz onları kınamıştır. Bu da özellikle gücü yetenlerin cuma mescidine gelmelerinin cuma namazına özel bir dini emir olduğunu gösterir.
5- İbadetler de ve şekillerinde ictihad edilmez. İbadetler yeni bir tarzla eda edilmez. Çünkü ibadetler taabbudidir. Yani illetlendirilebilen hükümler değildir. Kıyasla yeni bir tarz ihdas edilemez. Müfti ya da müctehid yeni bir düzenleme yapamaz. Asrı saadette nasıl eda ediliyorsa öyle eda edilirler. Bu yeni fetva iddiası bu sebeple batıldır.
6- Cuma kazası olmayan bir namazdır. Cumayı kaçıran yetişemeyen ya da başka bir sebeple kılamayan cumayı kaza etmez. Son öğle namazını eda eder.
Bu uyduruk fetva ise cuma namazı kılındıktan sonra yetişemeyenlere ikinci bir cumayı kıldırma arayışıdır. Ve kazası olmayan ibadeti kılamayanlara cuma kılındıktan sonra tekrar kıldırmaya çalışmak manasına gelmektedir.
Asrı saadette de sonrasında da kimsenin aklının yetersiz olmadığı ortadadır. Namazları kılmaya olan duyarlılıkları ortadadır. Onların cumayı kılamayanlara da kaçıranlara da siz de yeni cemaatle cumanızı kılın denmemesi bu uyduruk fetvayı iptale de ifsade de yeterlidir.
7- Cuma kılınan bir yerde yetişemeyenler veya alan darlığı sebebiyle kılamayanlar cumayı ikinci bir hutbe ve ikinci bir cemaat oluşturarak eda ederler fetvasının Kuran Sünnet ya da Asrı saadet uygulamalarından gösterdiği delil yoktur. Sadece ihtiyaç olduğu durumuna dayandırılarak uydurulmuştur.
İbadetler ihtiyaçlara göre eda edilmezler. Emredildikleri gibi ve emredildikleri şekillerde eda edilirler.
 
Hulasa olarak, Cuma namazı bir şehirde esas olarak bir cuma mescidinde kılınmalıdır. Birden fazla yerde kılınması meşru değildir.
(Meşru demek; "cuma namazı bu şekilde farz kılındı" demektir. Meşru değil demek; “cuma farz kılınırken bu şekilde farz kılınmadı” demektir. Zarurete binaen verilen fetvalar bir fiili geçici bir zaman için mübah hale getirir. Başka bir ictihade meşruiyet zemini oluşturmaz.)
Çok büyük şehirlerde imkansızlık sebebiyle birden fazla yerde cuma kılınması elden bir şey gelmemesi sebebiyle fetvaya bağlanmış bir hükümdür. Ama bu şüpheli olduğundan ilk kılınan namazdan sonraki namazları kılanlar mutlaka son öğle namazını mutlaka eda ederler.
Konuyu dört mezhebin kaynak eserlerine dayandırarakta delillendirebilirim gerek olursa.