| Künyesi : Doç. Dr. | Lakabı : |
| Tabakası : 20.Yüzyıl | E-Posta : gazi_osman@hotmail.com osmangazi@marmara.edu.tr |
| D.Yeri : Kayseri | D.Tarihi : |
| Görevi : Akademisyen,Öğretim Üyesi | Uzm.Alanı : Ortaçağ Tarihi,Tarih |
| Görev Aldığı Kurumlar : Atatürk Eğitim Fakültesi (Marmara Üniv.) | Mezuniyet : Atatürk Eğitim Fakültesi (Marmara Üniv.) |
| Bildiği Diller : Almanca, Farsça | Mezhebi : İtikad : , Amel : , Ahlak : |
| Ekleyen : Nurgül Çepni/2009-10-04 | Güncelleyen : /0000-00-00 |
Osman Gazi Özgüdenli
22 Ocak 1973'te Kayseri doğdu.
İlk Öğrenimini Kayseri (1977-1982), Orta Öğrenimini Kırşehir Çiçekdağı Lisesi’nde (1982-1988) tamamladı.
1988 yılında girdiği Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Tarih Bölümü’nden 1992 yılında mezun oldu.
Aynı yıl Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Ortaçağ Bilim Dalı’nda Yüksek Lisans eğitimine başladı.
5 Nisan 1993 tarihinde Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Tarih Bölümü’ne Araştırma Görevlisi olarak atandı.
“Sultan Sencer ve Kara-hitâylar -Katavân Savaşı (536/1141)” isimli çalışması ile 1994 yılında Yüksek Lisans eğitimini tamamladı.
Aynı yıl Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Ortaçağ Bilim Dalı’nda doktora eğitimine başladı.
Doktora tezi ile ilgili araştırma ve incelemelerde bulunmak üzere 1995-1997 yılları arasında İran’da bulundu.
Yüksek Lisans yıllarında başladığı Farsça öğrenimini Tahran Üniversitesi’ne bağlı International Center for Persian Studies’te geliştirme imkânı buldu.
1995-1997, 1998, 2001, 2003, 2004 ve 2005 yıllarında başta Tahran olmak üzere, Meşhed, Kum, İsfahân, Tebriz ve Erdebil şehirlerinde Ortaçağ Türk tarihiyle ilgili kaynak ve vesikalar üzerine araştırmalar yaptı.
1997 yılı sonunda Türkiye’ye dönerek “Gâzân Hân ve Reformları (694/1295-703/1304)” isimli çalışması ile doktora eğitimini tamamladı (Mart 2000).
16 Mayıs 2001 tarihinde Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Ortaçağ Ana Bilim Dalı’na, 14 Ekim 2002 tarihinde ise Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Tarihi Ana Bilim Dalı’na Yardımcı Doçent olarak atandı.
Institut für Islamwissenschaft’ın daveti üzerine 1 Ekim 2005-1 Ekim 2007 tarihleri arasında misafir öğretim üyesi olarak Berlin Üniversitesi’nde bulundu.
Araştırmaları daha çok İslâmî yazmalar, İslâmî nümizmatik, Ortaçağ İran tarihi ve kültürü, Türk-İran kültür ilişkileri ve Türk tarihinin İran coğrafyasındaki seyriyle ilgili muhtelif konu ve meseleler üzerinde yoğunlaşmaktadır.
Eylül 2003 tarihinden beri Columbia Üniversitesi Center for Iranian Studies tarafından New York’ta yayınlanmakta olan Encyclopaedia Iranica’nın Ortaçağ Türk-İran ilişkileri alanında danışman editörlüğünü yürütmektedir.
Eserleri:
Kitap ve Makaleler:
Sultan Sencer ve Kara-hıtâylar -Katavân Savaşı (536/1141)-, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1994, XVIII+119s.
1999
“İlhanlılar Devrine Ait Anonim Bir Münşe’ât Mecmû‘ası: Risāla al-Sāhibiyya”, T.T.K. Belleten, LXIII/238, Ankara 2000, s. 725-743.
“İftihâriler”, Diyânet Vakfı İslâm Ansiklopedisi [= DİA], XXI, (1999), s. 520-521.
2000
Gâzân Hân ve Reformları (694/1295-703/1294), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Doktora Tezi, İstanbul 2000, XLVIII+364+10s., (T.T.K., yayında).
“İncü”, DİA, XXII, (2000), s. 281.
“İran”, DİA, XXII, (2000), s. 396-400.
“İsfahân”, DİA, XXII, (2000), s. 497-502.
2001
“Şeyh Safîu’d-dîn Erdebîlî’nin Türbesinde Bulunan Kitaplar”, Marmara Üniversitesi Türklük Araştırmaları Dergisi, Sayı 10, İstanbul 2001, s. 43-56.
“Yeni Paraların Işığında Kuruluş Devri Selçuklularında Hâkimiyet Münasebetleri Hakkında Bazı Düşünceler”, T.T.K. Belleten, LXV/243, Ankara 2002, s. 547-570.
“Ülüş Sisteminden Merkezî Devlete: Selçuklu Devlet Telâkkisinin Teşekkülü (1038-1064)”, Türkler, V, ed. Hasan Celâl Güzel - Kemal Çiçek - Salim Koca, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002, s. 249-264.
“From Ülüş (Sharing) System to the Central State: Formation of the Seljuk State Concept”, İngilizce terc. Sevinç Altınçekiç, The Turks, II, Middle Ages, ed. Hasan Celâl Güzel - C. Cem Oğuz - Osman Karatay, Yeni Türkiye Publications, Ankara 2002, s. 260-268.
“XIV. Yüzyılda Tebrîz’de Bir Hayır ve Kültür Kurumu: Şenb-i Gâzân (Gâzâniyye)”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Sayı 37, (Prof. Dr. İsmet Miroğlu Hatıra Sayısı), İstanbul 2002, s. 253-289.
“Çağrı Bey’in Oğulları Tarafından Bastırılmış Bazı Sikkeler ve Sağladıkları Bilgiler”, Marmara Üniversitesi Türklük Araştırmaları Dergisi, Sayı 12, Prof. Dr. Coşkun Alptekin’e Armağan: Osmanlı Öncesi Batı Asya’da Türk Varlığı, İstanbul 2002, s. 305-321.
“Mar‘aşîler”, DİA, XXVIII, (2003), s. 37-38.
“Mâverâünnehir”, DİA, XXVIII, (2003), s. 177-180.
2002
“Bir İlhanlı Şehir Modeli: Rab‘-i Reşîdî’de Meslekler, Görevliler ve Ücretler”, Osmanlı Öncesi ile Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemlerinde Esnaf ve Ekonomi Semineri, 9-10 Mayıs 2002, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Araştırma Merkezi, I, İstanbul 2003, s. 105-126. (İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Araştırma Merkezi Osmanlı Öncesi ile Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemlerinde Esnaf ve Ekonomi Seminerine Sunulan Tebliğ, 9-10 Mayıs 2002).
“Bir Ortaçağ İran Şehrinin Anatomisi: İsfahân (650-1500)”, Name-i Aşina, Yıl 5, Sayı 11, Ankara 2003, s. 57-96.
“Yok Olan Bir Ortaçağ Şehri: Merv”, Orta Asya’dan Anadolu’ya Türk Sanatı ve Kültürü. Prof. Nejat Diyarbekirli’ye Armağan, ed. Yaşar Çoruhlu - Nâlân Türkmen, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2006, s. 239-251, 623.
“Osmanlı İranı I: Batı İran ve Azerbaycan Tarihi Hakkında Osmanlı Tahrîr Kayıtları: Coğrafî ve İdarî Taksimat”, A.Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Araştırmaları Dergisi, XXII/34, Ankara 2003, s. 83-107.
“XIV. Yüzyıl Başlarında Tebrîz’de İki Yetimhane”, Savaş Çocukları - Öksüzler ve Yetimler, ed. Emine Gürsoy-Naskali - Aylin Koç, İstanbul 2003, s. 161-181. (Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırma ve Uygulama Merkezi, Savaş Çocukları, Öksüz ve Yetimler (The Children of War: Orphans) Uluslar Arası Sempozyumuna Sunulan Tebliğ, 31 Ekim-01 Kasım 2002).
“Merâga”, DİA, XXIX, (2004), s. 162-163.
“Merv”, DİA, XXIX, (2004), s. 221-223.
2003
“İstanbul Kütüphanelerinde Bulunan Farsça Tarih Yazmaları Hakkında Bazı Mülâhazalar”, (Abdülkadir Erdoğan ile birlikte), Name-i Aşina, Yıl 6, Sayı 15-16, Ankara 2004, s. 63-84; “İstanbul Kütüphanelerinde Bulunan Farsça Tarih Yazmaları Hakkında Bazı Mülâhazalar”, (Abdülkadir Erdoğan ile birlikte), Osmanlı Araştırmaları, XXIII, Prof. Dr. Nejat Göyünç Armağanı, 2, ed. H. İnalcık – İ. E. Erünsal – H. W. Lowry – F. Emecen – K. Kreiser, İstanbul 2003, s. 145-163.
“Toktamış Adı Hakkında”, (Göksel Öztürk ve Aylin Koç ile birlikte), Osmanlı Araştırmaları, XXIV, Prof. Dr. Nejat Göyünç Armağanı, 3, ed. H. İnalcık – İ. E. Erünsal – H. W. Lowry – F. Emecen – K. Kreiser, İstanbul 2004, s. 321-332.
“Noskha’ī az-Tārīkh-i Vassāf ba-khatt-i mo’allif va mohr-i Kitābkhāne-yi Rab‘-i Rashīdī”, Nāme-yi Bahāristān, An Iranian International Journal for Islamic Manuscripts Research, IV/1-2, 7-8, Tehran 1382/2003-2004, s. 63-72.
“Gazneli ve Selçuklu Şairlerinin Gözüyle Zindan”, Zindanlar ve Mahkûmlar, ed. Emine Gürsoy-Naskali - Hilâl Oytun Altun, İstanbul 2006, s. 11-25. (Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırma ve Uygulama Merkezi, Hapishaneler Sempozyumuna Sunulan Tebliğ, 4-5 Aralık 2003, İstanbul 2006).
“Ortaçağda İran: Zaman ve Mekan”, Name-i Aşina, Yıl 6, Sayı 17-18, Ankara 2004, s. 83-114.
“Olcaytu Han”, DİA, XXXIII, (2007), s. 345-347.
“Mîkâlîler”, DİA, XXX, (2005), s. 46-47.
“Muhammed ‘Alî Şâh”, DİA, XXX, (2005), s. 502-503.
“Muhammed Şâh”, DİA, XXX, (2005), s. 571-572.
2004
Selçuklular Tarihi, (334s., kitap), (Cāmi‘-yi Tārīkh-i İrān, Dā’irat al-mu‘ārif-i Bozorg-i İslāmī, Tahran, yayında).
“Selçuklu Paralarının Işığında Çağrı Bey’in Ölüm Tarihi Meselesi”, A.Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, XXII/35, Ankara 2004, s. 155-170.
“Selçuklu Hilâfet Münasebetlerinde Bir Dönüm Noktası: Halife el-Müsterşid’in Katli Meselesi”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Sayı 39, İstanbul 2004, s. 1-35.
“Moğollar”, DİA, XXX, (2005), s. 225-229.
“el-Müsterşid-billâh”, DİA, XXXII, (2006), s. 145-147.
“Persian Manuscripts in Ottoman and Modern Turkish Libraries”, (22s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında, bkz. http://www.iranica.com/newsite/articles/ot_grp10/ot_ottpers_selim_20060116.html).
“Ottoman Persian Relations, under Sultan Selīm I and Shāh Esmā‘il I”, (8s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında bkz. http://www.iranica.com/newsite/articles/ot_grp10/ot_ottpers_selim_20060116.html).
“Tūqāt”, (3s.), (Dā’iretu’l-mu‘ārif-i Bozorg-i İslāmī, Tahran, yayında).
“Toroshā”, (3s.), (Dā’iretu’l-mu‘ārif-i Bozorg-i İslāmī, Tahran, yayında).
“Ögedey”, DİA, XXXIV, (2007), s. 21-22.
2005
“İlhanlı Hükümdarı Ebû Sa‘îd Han’a Ait Dört Yarlıg”, T.T.K. Belleten, LXIX/254, Ankara 2005, s. 65-115.
“XVII. Yüzyılda Orta İran’da Bir Türk Şâiri: Vâ‘iz-i Kazvînî”, (Doç. Dr. Gülşen Alışık ile birlikte), (35s.).
“Translations of Shāh-nāma into Turkish and Shāh-nāma-khwānī”, (12s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında, bkz. http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode//ot_grp11/ot_sn_turktranslations_20060221.html).
“Mūsā Yabghu”, (4s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında, bkz. http://www.iranica.com/newsite/articles/ot_grp7/ot_musa_yaghbu_20050223.html).
“Tasmiyya (Esm-gozārī dar-aqwām-i Turkān)”, (10s.), (Dā’irat al-mu‘ārif-i Bozorg-i İslāmī, Tahran, yayında).
“Müşaşalar”, DİA, XXXII, (2006), s. 155-156.
“Musaddık, Muhammed”, (Suâd Pîrâ ile birlikte), DİA, XXXI, (2006), s. 228-229.
“Nâsırüddin Şah”, (Suâd Pîrâ ile birlikte), DİA, XXXII, (2006), s. 405-406.
“Nîşâbûr”, DİA, XXXIII, (2007), s. 149-151.
“Chaghri Beg”, (4s.), (Dā’irat al-mu‘ārif-i Bozorg-i İslāmī, Tahran, yayında).
2006
Turco-Iranica: Ortaçağ Türk-İran Tarihi Araştırmaları, Kaknüs Yayınevi, İstanbul 2006, 528s.
“İlhanlı Tarihine Ait Yeni Bir Kaynak: Târîh-i Vassâf’ın Müellif Nüshası”, T.T.K. Belleten, LXX/258, Ankara 2006, s. 501-522.
“Nezāmī-ye Qunawī”, (3s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Prof. Dr. Tahsin Yazıcı”, (9s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Jāmī-ye Rūmī”, (3s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Jem, Shāhzāda”, (6s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Jemālī”, (6s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Jewdet Pasha”, (5s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Jewrī, Ebrāhīm Çelebi”, (6s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Jewdet, ‘Abd-Allāh”, (5s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Jewrī, Akhıskalı”, (2s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Reşîdü’d-dîn Fazlullâh el-Hemedânî”, (5s.), (DİA, yayında).
2007
“al-Wazīr Rashīd al-Dīn Fazl-Allāh al-Hamadānī”, (9s.), (Dā’irat al-mu‘ārif al-mu’allifin, Tunus, yayında).
“Büyük Selçuklu Devletinde İçtimaî, İktisadî ve Kültürel Hayat”, (14s.), (DİA, yayında).
“Prof. Dr. Adnan Sadık Erzi”, (Mustafa Uyar ile birlikte), (9s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Tahqīqāt-i Turkshināsī dar-Orupā wa Amarīkā”, (15s.), (Dā’irat al-mu‘ārif-i Bozorg-i İslāmī, Tahran, yayında).
“Khwārezmshāhiyān”, (15s.), (Dā’irat al-mu‘ārif-i Bozorg-i İslāmī, Tahran, yayında).
“Irak Selçuklu Devletinde İçtimaî, İktisadî ve Kültürel Hayat”, (8s.), (DİA, yayında).
“Şeref Han Bitlisî”, (4s.), (DİA, yayında).
“Rey”, (6s.), (DİA, yayında).
“Turkish Archives Concerning Iran”, (15s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Kāshefī”, (5s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
2008
“İstanbul Kütüphanelerinde Bulunan Farsça Yazmaların Öyküsü: Bir Giriş”, A.Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, XXVII/43, Ankara 2008, s. 1-75.
Wassāf, Tacziyat al-amsār wa tazciyat al-a‘sār, Nuruosmaniye Library, Ms. no. 3207, faks. ed. İrec Afşâr-Mahmûd Omidsalar-Osman G. Özgüdenli, Nuskha Bargardān, Tahran, 1387/2008, (baskıda).
“Câmi‘u’t-tevârîh’in Yeni Bir Neşri Münasebetiyle”, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, (13s.), (yayında).
“Sîstân”,(5s.), (DİA, yayında).
“Târîh-i Cihân-guşâ”, (4s.), (DİA, yayında).
“Kāmī Ahmed Čelebi”,(5s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Khatīb Rustem Dede”, (4s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Kāmī Mehmed Efendi”, (4s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Mollā Khusraw, Mehmed Čelebi”,(5s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Kemāl, Sarija”, (5s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Khesālī”,(4s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Kemālī Čelebi, Balatī-zāda”,(5s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
“Sultan”, (4s.), (DİA, yayında).
“Şemsü’d-dîn-i Sîrâc ‘Afîf”, (5s.), (DİA, yayında).
“Tarih, İran ve Orta Asya”, (6s.), (DİA, yayında).
Tercümeler:
Abol‘ala Soudavar, “Nokhostīn Farmān-i Fārsī-yi Ilkhānān”, Mīrās-i Cāvīdān, Yıl 8, Nr. 1, Sayı 29, Tahrân 1379/2000, s. 33-36. Türkçe terc. Osman G. Özgüdenli, “İlk Farsça İlhanlı Fermânı”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, Sayı 6, İstanbul 2002, s. 181-190.
İrec Afşār, “555 nusha-yi Fārsī-yi tārīkh dar-kitābkhānahā-yi İstānbūl”, Nāma-yi Bahāristān, I/1, Tahran 1379/2000, s. 85-98. İlavelerle Türkçe terc. Osman G. Özgüdenli – Abdulkadir Erdoğan, “İstanbul Kütüphaneleri Farsça Tarih Yazmaları”, Prof. Dr. Ramazan Şeşen Armağanı, İstanbul 2005, s. 287-326.
Tahsin Yazıcı, Pārsī-navīsān-i Āsyā-yi saghīr, ilâve ve notlar ile terc. Osman G. Özgüdenli, “Persian Authors of Asia-Minor”, (105s.), (Encyclopaedia Iranica, New York, yayında).
İrec Afşār, “Mālikiyat ve harīd u furūht-i nuskhahā-yi hattī dar-gozaşta”, Nâma-yi Bahâristân, I/2, Tahran 1379/2000-2001, s. 47-58. Türkçe terc. Osman G. Özgüdenli, “Tarihte Yazma Kitapların Mülkiyeti ve Alım-Satımı”, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, (28s.), (yayında).
Wolfram Eberhard, “Der Prozeß der Staatenbildung bei mittelasiatischen Nomadenvölkern”, China und seine westlichen Nachbarn. Beiträge zur mittelalterlichen und neueren Geschichte Zentralasiens, Darmstadt 1978, s. 267-271. Türkçe terc. Osman G. Özgüdenli, “Orta Asya Göçebe Kavimlerinde Devlet Kurma Süreci”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, 18, (2008), s. 1-8.
Hans Robert Roemer, “Spätere Quellen zur vormongolischen Verwaltungsgeschichte Irans”, Scholia. Beiträge zur Turkologie und Zentralasienkunde. Annemarie von Gabain zum 80. Geburtstag am 4. Juli 1981, dargebracht von Kollegen, Freunden und Schülern, Wiesbaden 1981, s. 130-140. Türkçe terc. Osman G. Özgüdenli, “Moğol Öncesi İran İdare Tarihinin Geç Dönem Kaynakları”, (yayına hazır tercüme).
Zahīru’d-dīn-i Nīşābūrī, Selçūk-nāme, Türkçe terc. Osman G. Özgüdenli, İstanbul 2008, (yayında).
Kitap Tanıtımları:
“Yılmaz İzmirlier, Hamidoğulları Beyliği Paraları, İstanbul
2003
Sylloge Numorum Arabicorum Tübingen, Balh und die Landschaften am oberen Oxus, XIV c Hurâsân III, bearbeitet von Florian Schwarz, Ernst Wasmuth Verlag, Tübingen-Berlin 2002, 181s., İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih D
