Ali Kuşçu
Asıl adı Alâeddin Ali.
Türkistan ve Maveraûnnehir emiri Uluğ Beyin doğancıbaşısı Muhammed el-Kuşçu'nun oğlu.
Semerkant ve Kirman'da matematik ve astronomi alanında özel öğrenim gördü.
Uluğ Bey ve Kâdîzâde'den izin alamama endişesiyle gizlice Kirman'a gitti.
Orada birçok kitabın yanı sıra Nasîrüddîn-i Tûsîlfedjı Tecrîdül- kelâm adlı eseriyle şerhini de okuma fırsatı buldu ve daha sonra Tûsî'nin eserini Şerhu't-Tecrîd adıyla şerhederek Ebû Saîd Han'a takdim etti.
Aynı zamanda olan Uluğ Bey'in yanına döndüğünde ona Ay'ın evreleri konusunda yazdığı Risale-i Hall-u Eşkalü'l-Kamer risalesini sunarak takdirini kazandı.
Bundan sonra ilmini ilerletmek üzere Uluğ Bey tarafından Çin'e gönderildi ve dönüşünde dünyanın yüzölçümünü, ayrıca meridyeni hesap etti.
Diğer hocalarından Bursalı Kadızade Rumi ölünce, onun yerine Semerkanttaki rasathanenin (gözlemevi) başına getirildi.
Uluğ Bey'in Zic-i Uluğ Bey adındaki büyük yıldız katoloğunu hocalarıyla birlikte tamamladı.
Uluğ Bey'in öldürülmesinden (1449) sonra koruyucusuz kaldığı için Timurlular'ın sarayından ayrılarak hac maksadıyla Mekke'ye giderken Tebriz'e uğradı, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ın yanma giderek büyük saygı gördü.
Akkoyunlu elçisi olarak tanıştığı Fatih Sultan Mehmet'in daveti üzerine elçilik görevini tamamladıktan sonra ailesiyle birlikte İstanbul'a yerleşti.
Fatih tarafından Ayasofya Medresesi müderrisliğine getirildi.
Burada öğrencilerine matematik ve gökbilim dersleri verdi.
Ayrıca bu ilimlerle birlikte kelam, hadis, tefsir, Arapça dilbilgisi alanlarında araştırmalarını sürdürerek değerli eserler bıraktı.
Ali Kuşçu'nun Fatih zamanında Molla Hüsrevle birlikte Semâniye medreselerinin programını düzenlemeye memur edildi.
İstanbul'un boylamını, eskiden belirlenmiş olan 60 derecelik değeri düzeltip 59 derece, enlemini de 41 derece 14 dakika olarak tesbit etti.
Fatih Camii'nde bir basîtesi (güneş saati) vardır. Yetiştirdiği talebeler arasında torunu Mirim Çelebi ile Molla Lutfî meşhurdur.
Vefat edince Eyüp Sultan Türbesi civarına defnedildi.

ESERLERİ:
ASTRONOMİ-MATEMATİK:

• Risale fl'l- hey'e (Bir mukaddime ve iki makale, Molla Pervîz Mirkâtü's-Semâ adıyla Türkçeye çevirdi),
• Risale fil-Hisâb (Üç makale, Farsça),
• er-Risâletül fethiyye (Fatih'e ithaf edilmiş astronomi ile ilgili Arapça eser, 1548 yılında Halep'te Hulûsatûl-Hey'e adıyla Ali b. Hüseyin, 1824 yılında Mir'âtü'l- Âlem adıyla Mühendishâne-i Hümâyun baş müderrisi Seyyid Ali Paşa tarafından Türkçeye çevrildi),
• er-Risâletül-Muhammediy-ye (Arapça, hesap ilmi ile ilgili, bir mukaddime ve beş makale),
• Şerhut-Tuhfeti'ş-Şâhiyye (Kutbüddin Mahmûd b. Mes’ûd eş-Şîrâzi'nin astronomiyle ilgili et-Tuhfetü'ş-Şâhiyye adlı eserinin şerhi),
• Zic-i UluğBey Şerhi.

KELAM VE FIKIH:

• eş-Şeifâgfâdid 'ale't-Tecrîd (Nasîrüddîn-i Tûsî'nin Tecridül-kelâm adlı eserinin şerhi),
• Haşiye Ale't-Telvîh (Sadrüşşerriaya Teftâzânî tarafmdan yapılan et- Tel-vih adlı şerhe haşiye).

DİL-GRAMER:

• Şerhu'r-Risaletil-vadiyye (Adudüddin el-îcî'nin bir eserine şerh),
• Risale fi vaz'il-müfredat,
• Unkûdü'z-zevahir (Lügat, sarf ve iştikakla ilgili, Kahire (tsz.) ve İstanbul'da (1866, taş basması),
• Şerhu'ş-Şafiye li'bnil-Hâeib (Farsça, eş-Şafi şerhi),
• Fa 'ide li-tahküd lâmi't-ta' rîf,
• Risale Mâ ene kültü,
• Risale fi'l-hamd.