Yazar Adı : Ali Seydi Bey | İlim Dalı : Sözlük |
Kitap Dili : | Kitap Tipi : |
Konusu : | Sitedeki Kayıt Türleri : |
Ekleyen : Nurgül Çepni/2008-10-05 | Güncelleyen : /0000-00-00 |
Latin Hurûfu Lisanımızda Kâbil-i Tatbik midir?
Harf inkılâbından dört yıl önce İzmir İktisat Kongresi sırasında yeniden gündeme gelen ve gittikçe artan bir şiddetle münakaşa edilen "istibdâl-i hurûf" (alfabe değişikliği) meselesi hakkında Tanin ve İleri gazetelerinde değişiklik lehinde çıkan makalelere karşı kaleme alınmış bir risaledir.
Kapağında adı ayrıca Latin harfleri ve Fransızca imlâ ile Latine Houroufi Liçanimiza Kabil-i Tatbik midir? şeklinde de yazılmış bulunan bu reddiyede Ali Seydi kullanılmakta olan Arap harflerini daha çok millî ve mantıkî bakış açısından müdafaa edeceğini belirtmektedir.
Konu üzerindeki tartışmaların eski millî harflere dönüş, sırf Arap ahenk ve telaffuzuna (mahreç) has harfleri alfabemizden çıkarma, bazı ilâvelerle Latin harflerini kabul ve kullandığımız alfabede yapılacak değişiklikler olmak üzere dört esas noktada toplanabileceğini söyler.
Birinci teklifin imkânsız, ikincisinin ancak çok iyi bir hazırlık ve araştırmadan ve bu esaslara göre düzenlenmiş bir sözlükten sonra mümkün olacağını, bu takdirde de çocuklarımıza Kur'an öğretebilmek için ayrıca gayret göstermek gerekeceğini izah eder.
Latin harflerinin kabulü meselesine gelince, bunun dinî mahzurları ile diğer müslümanlar bakımından doğuracağı güçlükleri bir tarafa bırakarak, o gün için pek az savunucusu bulunan bu değişikliğin gerçekleşmesi halinde uğranılması kuvvetle muhtemel zararları gözler önüne serer ve kullanılan alfabenin birçok olumlu özelliğe sahip olduğunu belirtir.
Bu özellikleri de tarihî ve ilmî delillerle açıklar.
Ali Seydi'nin bu küçük kitapçığı A. Galanti'nin Latin harflerinin kabulüne karşı çıkan eserlerinden sonra en ciddi çalışma niteliğindedir.
İstanbul'da 1340 da basılmıştır.