Akşemseddin

Asıl adı Şemseddin Muharnmed b. Hamza. Akşemseddin, Molla Akşemseddin ve Akşeyh adlarıyla şöhret buldu.
Tahsilini Osmancık ve Amasya'da tamamlayarak Osmancık Medresesinde müderris oldu.
Dinî ilimlerin yanı sıra iyi bir tıp tahsili yaptı.
Bir müddet sonra tasavvufa yöneldi ve bir arayış içine girdi.
Sonunda Hacı Bayram-ı Veliye talebe oldu.
Bu zatın yanında sıkı bir riyazet ve mücahededen sonra hilâfet aldı.
Bunun üzerine Ankara'dan ayrılarak Beypazarı'na, oradan İskilip’e bağlı Evlek köyüne ve en son Göynük'e yerleşti.
Burada bir mescidle bir değirmen yaptırdı ve dervişlerin talim ve terbiyeleriyle meşgul oldu.
Hacca gitti ve şeyhi Hacı Bayram-ı Velî'nin vefatından sonra onun yerine irşad makamına geçti (1429).
Fatih Sultan Mehmed in İstanbul'u fethinde Akbıyık Sultan gibi dönemin diğer sûfîleriyle birlikte Akşemseddin de talebeleriyle kuşatmaya katıldı.
Ordunun manevî gücünün yükselmesine önemli katkılarda bulundu.
Fetihten sonra Ayasofya'da ilk Cuma namazını o kıldırdı.
Sonrasında Ebu Eyyub el-Ensâri'nin İstanbul surları önündeki kabrinin yerini keşfetti.
Fetihten sonra bir müddet İstanbul'da kalarak ders verdi.
Sonra Göynük'e yerleşti ve burada vefat etti.
Türbesi Göynük'tedir.

ESERLERİ:

• Risâletü'n Nuriye,
• Hall-i Müşkilât,
• Mâddetü'l-Hayât,
• Defu Metâinü's-Sûfiyye,
• Makâmât-ı Evliya.