Soru:
Nifak hakkında sorularım;
1. Sahabeden münafık olanlar biliniyor mu? Peygamberimiz münafıkları biliyor muydu? Sen onları bilmezsin ayetini nasıl anlamalıyız. 
2. Hz. Huzeyfe münafıkların adlarını biliyordu deniliyor. Bu nasıl olabilir, sebebi nedir?
3. Mescidi Dirar’ı yapanlar münafıklar olabilir mi bunlar biliniyor mu?
4. Hz. Peygamber (sas)in üç özellik kimde varsa o tam münafıktır hadisini nasıl anlamalıyız. (Ekim 2019)

el Cevab:
Cevap 1- Sahabe arasında yaşayan ve içinde iman olmadığı halde mü'minmiş gibi davranan insanlar vardı. Bunların varlıkları ayetlerle sabittir. 
Tabarani’nin Esbat b Nasr kanalıyla rivayet ettiği bir hadiste efendimizin bir cuma günü hutbede önce camide bulunan münafıkları isim isim saydığı ve mescidden çıkmalarını istediği nakledilmiştir. Esbat isimli ravinin hakkında cerh ve tadil ulemasının kanaatleri sika ve zayıflık şeklindedir. Bu rivayet başka birisi tarafından nakledilmemiş olması ise rivayette tereddüt uyandıran bir noktadır. Bkz.[1]  

رقم الحديث: 810
(حديث مرفوع) حَدَّثَنا أَحْمَدُ بْنُ يَحْيَى الْحُلْوَانِيُّ ، قَالَ : نا الْحُسَيْنُ بْنُ عَمْرِو بْنِ مُحَمَّدٍ الْعَنْقَزِيُّ ، قَالَ : نا أبي ، قَالَ  : نا أَسْبَاطُ بْنُ نَصْرٍ ، عَنِ السُّدِّيِّ ، عَنْ أَبِي مَالِكٍ ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ، فِي قَوْلِهِ : " وَمِمَّنْ  حَوْلَكُمْ مِنَ الأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ ، وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ ، لا تَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ ، سَنُعَذِّبُهُمْ مَرَّتَيْنِ ، ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَى عَذَابٍ عَظِيمٍ سورة التوبة آية 101 ، قَالَ : قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَوْمَ جُمُعَةٍ خَطِيبًا ، فَقَالَ : " قُمْ يَا فُلانُ فَاخْرُجْ ، فَإِنَّكَ مُنَافِقٌ ، اخْرُجْ يَا فُلانُ ، فَإِنَّكَ مُنَافِققٌ ، فَأَخْرَجَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ ، فَفَضَحَهُمْ " ، وَلَمْ يَكُنْ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ شَهِدَ تِلْكَ الْجُمُعَةَ لِحَاجَةٍ كَانَتتْ لَهُ ، فَلَقِيَهُمْ عُمَرُ وَهُمْ يَخْرُجُونَ مِنَ الْمَسْججِدِ فاخْتَبَأَ مِنْهُمُ اسْتِحْيَاءً أَنَّهُ لَمْ يَشْهَدِ الْجُمُعَةَ ، وَظَنَّ أَنَّ النَّاسَ قَدِ انْصَرَفُوا ، وَاخْتَبَئُوا هُمْ مِنْ عُمَرَ ، وَظَنُّوا أَنَّهُ قَدْ عِلْمَ بِأَمْرِهِمْ ، فَدَخَلَ عُمَرُ الْمَسْجِدَ ، فَإِذَا النَّاسُ لَمْ يَنْصَرِفُوا ، فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ : أَبْشِرْ يَا عُمَرُ ، فَقَدْ فَضَحَ اللَّهُ الْمُنَافِقِينَ الْيَوْمَ ، فَهَذَا الْعَذَابُ الأَوَّلُ ، وَا ، وَالْعَذَابُ الثَّانِي عَذَابُ الْقَبْرِ " . لَمْ يَرْوِ هَذَا الْحَدِيثَ عَنِ السُّدِّيِّ ، إِلا أَسْبَاطُ بْنُ نَصْرٍ .

Efendimizin Huzeyfe (ra)a 12 kişinin ismini vermesi, bkz.[2]  Mescidi Dirar’ı inşa edenlerin bilinmesi, efendimizin Medine münafıklarının başı Ubey b. Selül'ü bilmesi ve onun cenazesini kılmaktan vahiyle men ve itab edilmesi Ubey'in sık sık etrafındaki adamları için ricada bulunmaya gelmesi, efendimiz ve birçok mümin tarafından münafıkların çoğunun bilindiği tezinin diğer delilleridir.. 

Cevap 2- Peygamberimiz bunların bir kısmını isim isim biliyordu. Bir kısmını da kuran da tanımlanan nifak-küfür özellikleri çerçevesinde vahiyle bilmese de ferasetiyle biliyordu. Ayetteki sen onları bilmezsin ifadesi ona haber verilmeyenleri ifade etmektedir ya da o gün için bilmediği ama sonrasında öğrendiği münafıklardı ayetteki söz konusu münafıklar. 

Cevap 3- Huzeyre (ra)ın münafıkları efendimizden sır olarak aldığına dair rivayetler vardır. Sayıları 12 kadar olduğuyla alakalı rivayetlerle Mescidi Dirar’ı inşa edenlerin adedinin 12 kişi olması beraber mütalaa edilirse bunlar onlar olabilir. Bu 13 kişinin adları siyer kitaplarında vardır. 

Cevap 4- Peygamberimizin kim de şu özellikler varsa o tam münafıktır kim de de onlardan biri varsa onda nifaktan şube parça vardır sözündeki nifaktan kasıt imanın zıddı nifak olmasa gerektir. 
Zira iman tecezii kabul etmez. Nifak ile iman yan yana bulunmaz. Buradaki nifak ameli nifaktır. Yani kişinin iman etmesine rağmen içinde iman yokmuş gibi mümin olmayanların davranışlarına kapılması ve yapmasıdır. 
Bu ameli nifak manasını güçlendiren delillerden birisi sayılan özelliklerin ameli hatalar olmasıdır. 
Bizlerin akaid ilminde kullandığımız kavram olarak nifak ise insanın içinde küfrün olması ama kendisini mümin olarak tanıtması ve kalbinde tasdik olmaksızın diliyle Müslümanlığı ikrar etmesidir. 
Bilindiği gibi İslami ilimler disiplinlerinde kullanılan kavramlar, Kuran ve sahih sünnet metinlerinden yapılan genel taramalardan sonra bir konuyla ilgili bütün naslar beraber incelenerek elde edilen etrafını cami ağyarını mani tanımlama cümleleridir. Bu kavramlar bir konu hakkındaki kuranda ya da sünnette kullanılan kelimeyle birebir örtüşmeyebilir. 
Allah’u alem bis savab, efendimizin münafığın alameti üçtür ifadesindeki kastedilen mana küfürden daha şiddetli bir günah olarak nitelenen nifak değil. Ameli büyük hataya sebep veren iman dengesinin kaybolduğunda bir müminden sadır olan hatalı fiillerdir. 
Bu fiiller o kadar gerçek münafıklara özgüdür ki müminlerden sadır olduğunda onların ameli nifak hastalığına yakalandığı şeklinde nitelenmiştirler.

Bir Müslümana münafık nitelemesi yapmak caiz midir? Konusu için tıklayınız; 

Mülahaza: Yusuf Özel 
Soru hatalı sahabilerin içerisine sızmış zira sahabi demek iman etmiş ve pey gören kışı demek.

el Cevab: Sahabi efendimizi mümin olarak gören herkestir. (Hadisçilerin tanımı)
Sahabi; peygamberimize bir müddet mülazemet eden (onunla beraber bulunan) onunla sohbet etti denilecek kadar ona yakınlaşmış müminlere denilir. (Fakihlerin tanımı)

Medine toplumunda yaşayıpta iman izhar edenlere de sahabi kelimesi itlak olunmuştur. 
Uydurma 100 sahabi, irtidat eden sahabiler, çeklindeki kullanımlar da böyledir. 
Uydurma hadisler kullanımı da bu türden kullanımlardandır. Bir söz uydurmaysa hadis değildir. Ama hadis olarak rivayet edilmesi sebebiyle bu tür bir kullanım hoş görülmüştür.

[1]  et Tabarani, el Mucem el Avsat H. No: 810
[2]  İbn Kesir Tefsirul Kuranil Azim IV. 211 vd.