Ali Nihat Tarlan
Manastır'da başladığı ortaöğrenimini Selanik ve İstanbul'da sürdürdü. Savaş nedeniyle bir süre ara verdiği lise öğrenimini sonradan sınava girerek Vefa Lisesinde (1917) tamamladı. Ardından Darülfünun'un Fransızca ve Farsça bölümlerini bitirdi (1919). "İslâm Edebiyatında Leyla ve Mecnun Mesnevisi" başlıklı teziyle İstanbul Edebiyat Fakültesinde doktorasını ilk veren doktora öğrencisi oldu.
Beşiktaş Sultanisinde (lise, 1915) başlayarak İstanbul'un çeşitli liselerinde, son olarak da Kabataş Erkek Lisesinde (1930–33) Fransızca, Türkçe ve edebiyat öğretmenliği yaptı. 1933 yılında üniversite reformuyla Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne metin şerhi doçenti oldu. 1941 yılında profesörlüğe yükseldi. 1953 yılında Eski Türk Edebiyatı Kürsüsü başkanlığına getirildi.
Şiirlerini önce Servet-i Fünûn'da daha sonra Edebiyat Gazetesi (1932), Gündüz (1936–37), Gençlik (1938) dergilerinde yayımladı.
Asıl uzmanlık alanı Divan edebiyatı araştırmalarının yanı sıra İran ve Pakistan edebiyatından yaptığı çevirilerle, Cumhuriyet döneminde İslâm-Doğu edebiyatlarıyla ilgili az sayıdaki araştırmacılardan biri oldu. İran şairlerinden Genceli Nizâmî'nin Divan'ı ve bazı mesnevilerini, Pakistan'ın Mehmet Akif'i Muhammed İkbal'in (1873–1938) belli başlı şiir kitaplarını günümüz Türkçesine kazandırdı. Bu çalışmalarından dolayı İran (1947) ve Pakistan (1961) hükümetlerince takdirname ve nişanlarla ödüllendirildi.

ESERLERİ:
ŞİİR:

• Güneş Yaprak (1953)
• Kuğular (1970).

İNCELEME:

• Edebi Sanatlara Dair (1931, 4. bas., 1964)
• Şeyhi Divanını Tedkik (2 cilt, 1934–36)
• Divan Edebiyatında Tevhidler (1936)
• Divan Edebiyatında Muamma (1936)
• Metin Tamiri (1937)
• Metinler Şerhine Dair (1937)
• İran Edebiyatı (1944)
• Hayali Bey Divanı (1945)
• Şiir Mecmualarında Divan Şiiri (4 fasikül, 1948)
• Necati Bey Divanı (1963)
• Ahmet Paşa Divanı (1966)
• Zati Divanı (2 cilt, 1968–70)
• Edebiyat Meseleleri (daha önce çıkmış üç kitabı ve bazı makaleleri, 1981)
• Fuzuli Divanı Şerhi (3 cilt, 1986).

BROŞÜRLER HALİNDE BASILMIŞ KONFERANSLARI:

• Şeyh Galip
• Çağdaş İran Şiiri
• Mehmet Akif
• Sanat ve Edebiyat Muhasebesi
• Tanzimat Edebiyatında Hakiki Müceddid
• Ali Şir Nevai
• Türk Edebiyatında Hamaset
• Edebiyatta Eskilik ve Yenilik
• Divan Edebiyatında Sanat Telakkisi
• Abdülhak Hamid
• Mevlâna Celaleddin Rumi

ÇEVİRİ:

• Zerdüştün Gataları (Farsçadan, 1935)
• Ensar-ı Hadi- Benliğin Sırları(1938)
• Nizami-i Gencevî Divanı (Farsçadan, 1944)
• Leyla ile Mecnun (Nizamî'den, 1944)
• Yavuz Sultan Selim Divanı (Farsçadan, 1946)
• Neft Divanı (Farsçadan, 1947)
• Husrev ve Şirin (Nizamî'den, kısaltarak, 1959)
• Şarktan Haber (1959)
• Esrar ve Rumuz (Muhammed İkbal'den, 1959).