Yusuf Halaçoğlu ;

Tarihçidir.
1967'de lise öğrenimini tamamladı.
1971 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Yeniçağ Tarihi Kürsüsünden "Fırka-i İslâhiye ve Kozan" isimli lisans tezini hazırlayarak mezun oldu.
1974 yılında aynı üniversitede Yeniçağ Tarihi Kürsüsünde asistan, 1978 yılında "XVIII. Yüzyılda Osmanlı imparatorluğu'nda İskân Siyâseti" konulu tezi ile doktor oldu.
1982'de yardımcı doçentliğe, 1983'te de "Osmanlı İmparatorluğu'nda Menzil Teşkilâtı ve Yol Sistemi isimli tez çalışmasıyla doçentliğe yükseldi.
1983-84 öğretim döneminde bir yıl süreyle Elâzığ Fırat Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümünde görev yaptı.
1986 yılında Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Sosyal Bilimler Eğitim Bölümüne geçti.
1989'da "XVI. yüzyılda Sosyal, Ekonomik ve Demografik Bakımdan Balkanlar'da Bazı Osmanlı Şehirleri" konulu takdim tezi ile Profesörlüğe yükseldi.
Aynı tarihlerde Türk Tarih Kurumu asıl üyesi seçildi.
1989 yılında Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire başkanlığına, 1990'da da Genel Müdür yardımcılığına getirildi.
Bu dönemde, Osmanlı Arşivinin otomasyonunu başlattı.
1992'de bu görevinden ayrılarak Marmara Üniversitesindeki görevine döndü. Aynı yıl rektör yardımcılığı, rektör vekilliği ve tekrar rektör yardımcılığı görevlerinde bulundu.
1993'te Türk Tarih Kurumu Başkanlığına atandı.
Rusya Tabiî Bilimler Akademisi, Merkezi Moskova'da bulunan Uluslararası Türk Dünyası Akademisi Yönetim Kurulu, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Osmanlı Araştırmaları Merkezi Danışma Kurulu, Merkezi Türkmenistan'da bulunan Beynelmilel Gündoğar Halklarının Medeni Mirasını Araştırma Devlet Enstitüsü Yönetim Kurulu, CIEPO (Uluslararası Osmanlı öncesi ve Osmanlı Araştırma Merkezi) Yönetim Kurulu üyeliği; Ahilik Araştırma Vakfı İlmi Danışma Kurulu başkanlığı yaptı.

Makalelerini 1973 yılından itibaren Tarih Enstitüsü Dergisi, Tarih Dergisi, Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, Türk Kültürü Dergisi, Dış Politika (Foreign Policy) Dergisi. Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Milli Eğitim, Kültür, Osmanlı Araştırmaları (The Journal of Ottoman Studies), Türk Kültürü ve Ahilik. Tarih Enstitüsü Dergisi, Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi, Belleten, InternationalJournal of Turkish Studies. Yeni Türkiye, Miras, Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi ile katıldığı çok sayıdaki ulusal ve uluslararası seminer, kongre ve sempozyumların bildirilerini toplayan ortak yayınlarda, ayrıca armağan kitaplarda yayımladı.
TDV İslâm Ansiklopedisine alanıyla ilgili çok sayıda madde yazdı.

Eserleri :

•Ahmed Cevdet Paşa,
•Ma'rüzât (1980).
•Başlangıçtan 1774'e Kadar Osmanlı Târihi,
•Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi (bir heyetle beraber, 1982).
•XVIII. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu 'nun İskân Siyâseti ve Aşiretlerin
•Yerleştirilmesi (1988),
•Osmanlı Devlet Teşkilâtı ve Sosyal Yapı (1991),
•90 Numaralı Mühimme Defteri (bir heyetle beraber, 1994),
•Türk Tarihinde Ermeniler (Prof. Dr. A. Süslü, Prof. Dr. F. Kırzıoğlu, Prof.Dr. R. Yinanç ile, 2001), •Ermeni Tehciri ve Gerçekler (2001),
•Osmanlılarda Ulaşım ve Haberleşme (Menziller} (2002),
•Facts On the Relocation of Armenian 1914-1918(2002).