Mehmet Nuh Naci Efendi (Ulucan)

(Kayseri Müftüsü Nuh)

1871 (1287)'de Kayseri'de doğdu.

Tüccardan Miyaszâde İbrahim Efendi'nin oğludur.

İlköğreniminden sonra medreseye devam etti.

Nahiv, Mantık, Meâni, Beyan, Fıkıh, Fıkıh Usulü, Kelam, Tefsir, Hadis, Hikmet ve Hey'et gibi dersleri okuyarak 1896'da müderrislik icazeti aldı (1).

Öğrenimi sonrasında 1915 yılına kadar Kayseri Ulu Camii'nde öğrencilere ders verdi.

25 Kasım 1915'te Kayseri Lisesi Arapça Öğretmenliğine,

26 Mayıs 1916'da aynı okulun İbtidâi kısmı öğretmenliğine,

25 Ekim 1919'da Kayseri Dârü'l-Âliyye Medresesi Arapça Öğretmenliği'ne tayin edildi (2).

İlk defa hangi tarihte Kayseri Müftülüğü'ne atandığını tesbit edemedik.

Nisan 1920'de Ankara Fetvası'nı Kayseri Müftüsü olarak tasdik etmiştir (3).

Buna göre, Dârü'l-Hilafetü'l-Aliyye Medresesi Arapça Öğretmeni iken,

müftülüğe getirilmiş olması kuvvetle muhtemeldir.

Zira 9 Ekim 1920'de Dârü'l-Hilafetü'l-Âliyye Medresesi Belagat ve Tatbikat Öğretmenliği'ne atandı. Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun 3 Mart 1924'te yürürlüğe girmesi üzerine mezkûr okuldaki görevi son buldu.

Aralık 1924 tarihinde Vaizlik görevi verildi.

Bu görevde iken, Ocak 1925'te Kayseri Müftülüğü'ne getirildi (4).

Soyadı kanunuyla "ULUCAN" soyadını aldı.

Kayseri Müftüsü iken, 21 Ağustos 1945 tarihinde vefat etmiştir (5).

İstanbul'un işgali (16 Mart 1920) üzerine İtilaf Devletleri siyasi temsilcilerine,

Meclis-i Meb'usan'a ve Heyet-i Temsiliye'ye çekilen protesto telgraflarında da

Kayseri Müftüsü olarak Nuh Naci Efendi'nin ismi geçmektedir (6).

Kayseri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nden Müftü Ahmet Remzi Efendi,

Kayseri Müftüsü Nuh, Belediye Reisi Ahmet ve Ziraat ve Ticaret Odasından Nafiz imzasıyla

gönderilen bu telgraflarda;

Osmanlı Devletinin paylaşılmak istenmesi şiddetle reddedilerek şöyle deniyordu:

"…Yapılan tecavüzü Osmanlı hakimiyetinden ziyade yirmi asırlık medeniyet ve insaniyetin meydana getirdiği hürriyet ve vatanperverlik esaslarına bir darbe teşkil edeceği gibi, Osmanlı Milleti'nin İstiklâl ve varlığını korumak hususundaki azm ve imanına katiyyen bir tesir göstermeyeceği, olsa olsa medeni milletlerin şu tecavüzü kabul etmekle, büyük bir tarihi mes'uliyetin altına girmiş olacakları şüphesizdir.

Bugün üçyüz milyon Müslümanın ilahi dayanağı olan ve altıyüz senelik şanlı bir maziye sahip bulunan Osmanlı Hükümeti'nin taksimi cihetine gidilmesini bütün mevcudiyetimizle reddederiz.

Adaletin sağlanmasına delalet edilmesini Hükümet-i Muazzamalarının insaniyet ve medeniyetten ayrılması lazım gelen uluvv-i himmetlerinden bekleriz" (7).