LÜTFİ PAŞA

Tarihçidir.
Arnavut asıllıdır.
II. Beyazid döneminde Enderun'da iyi bir öğrenim görerek yetişti.
Yavuz Sultan Selim zamanında çeşitli devlet memurluklarında yükselerek sancak beyliği,beylerbeyliği, birkaç defa vezirlik (bakan) ve sadrazamlık (başbakan) yaptı (1539).Kanunî'nin kız kardeşi olan eşiyle arası açılınca nikâhı feshedilerek görevinden alındı veyüksek bir aylık bağlanarak Dimetoka'da zorunlu ikamete tabi tutuldu (1541). Hayatınınsonraki yıllarında tümüyle eserlerini yazmakla meşgul oldu.
Şairliği de olan Lütfi Paşa'nın asıl önemi, Tevârih-i Âli-i Osman adlı tarihi ile daha çokbozulan düzen ve gelenekler konusunda kaleme aldığı Âsâfname adlı eseri dolayısıyladır.

ESERLERİ:

• Tevârih-i Ali Osman (1554 yılına kadarki Osmanlı tarihi, 1923),
• Âsâfname (1910, Latin harfleriyle A. Uğur tar., 1982),
• Halasu'l-Umme fi Marifeti'l-Eimme (Süleymaniye Kütüphanesi, Arapça, satır araları Türkçe),

Ayrıca fıkıh ve kelam konularında Arapça yazılmış yirmiye yakın kitabı vardır.