Mehmet Kanar
Konya Gazi Mustafa Kemal İlkokulu, İstanbul Kartal Maltepe Ortaokulu ve Vefa Lisesinde (1970) okudu, istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap ve Fars Dilleri ve Edebiyatları Bölümünü (1975) mezunu. Aynı bölümün Fars Dili ve Edebiyatı Kürsüsünde doktora öğrenimine başladı. 1976'da aynı kürsüye asistan olarak atandı. 1979'da "Çağdaş İran Edebiyatının Doğuşu ve Gelişmesi" adlı teziyle doktorasını (1979) tamamladı.
Askerlik sonrasında üniversitedeki görevine araştırma görevlisi olarak döndü. 1986 yılında yardımcı doçent, 1990 yılında doçent, 1996 yılında profesör oldu. 1998 yılından itibaren Fars Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Başkanlığı ve 1999'dan itibaren İÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yönetim Kurulu üyeliği, 2000 yılından itibaren İÜ Edebiyat Fakültesi dekan yardımcılığı görevlerini yürüttü.
Makalelerini Sedir, Merdiven-Sanat, Cogito, Fayton, Nüsha Şarkiyat Araştırmaları, istanbullu, Şarkiyat Araştırmaları, Posta Kutusu, Şarkiyat Mecmuası, kitaplık, Yazko-Çeviri, Tömer Edebiyat, Dergâh, Adam öykü, Türk Kültürü, Osmanlı Bilimi Araştırmaları, Diyojen Dergisi, Namei Aşina, Arkeoloji ve Sanat, Yeşil-Beyaz dergileri ile Prof. Dr. Nihad Çetin'e Armağan (1999) gibi ortak kitaplarda yayımladı. Bir Kadının Hayatı (roman, Mehmed Celal), Abdullah-i Ensâri'nin Nasihatleri ve Bektaşîlik. Tedkikleri gibi çok sayıda basılmamış edebiyat ve ders kitabı çevirileri vardır. TDV İslâm Ansiklopedisi, Ana Britannica Ansiklopedisi, Yeni Türk İslâm Ansiklopedisine çok sayıda madde yazdı. Alanıyla ilgili sempozyumlara katılarak bildiriler sundu.
ESERLERİ:
SÖZLÜK:
- Pratik Farsça Konuşma Kılavuzu (1986)
- Büyük Farsça-Türkçe Sözlük (1993)
- Farsça Dilbilgisi Konuşma Sözlük (Farsça-Türkçe-Farsça, 1997)
- Farsça-Türkçe Sözlük (2000)
- Farsça Cep Sözlüğü (2000)
- Örnekli Etimolojik Osmanlı Türkçesi Sözlüğü (2003).
ARAŞTIRMA-İNCELEME:
- Fahmî ve Şayh Abdallâh-i Şabistarî-i Niyazi'nin Şam' u Parvâna Mesnevileri (1990)
- Çağdaş İran Edebiyatının Doğuşu ve Gelişmesi (1999).
SEÇKİ:
- Eski İran Nesrinden Seçmeler (Tahsin Yazıcı ve A. Naci Tokmak ile, 1983)
- Modern İran ve Afgan öyküleri Antolojisi (1995)
- İran Masalları (1995)
- Çağdaş İran öyküleri (1999)
- Farsça Modern Metinler I (Mustafa Çiçekler ve Ali Güzelyüz ile, 1999)
- Modern İran Şiiri Antolojisi (1999)
- Modern Metinler-II Yeni Farsça Hikâyelerden Seçmeler (1999)
- Klasik Kolay Metinler (Mustafa Çiçekler ve Ali Güzelyüz ile, 1999).
ÇEVİRİ (Farsçadan):
- Bugünkü İran Edebiyatı Hakkında Bir İnceleme (Muhammed-i Istilâmî'den, 1981)
- Tasavvufta İnsan Meselesi
- İnsân-ı Kâmil (Azîzüddin Nesefi'den, 1990)
- Modern İran Edebiyatına Giriş (Muhammed-i Istilâmî'den, 1995)
- Osmanlı Topraklarında Fars Dili ve Edebiyatı (Dr. Muhammed Emîn-i Riyâhî'den, 1995)
- Diri Gömülen (Sadık Hidayet'ten, 1995)
- Dostlar Sofrası (Nâsır-ı Hüsrev'den, 1995)
- İran Edebiyatında Şiir- Kaçarlar Devri (Bânû Nusret Tecrubekâr'dan, 1995)
- Külahlı Bey-Kûlahsız Bey (Gevher Murad'dan, tiyatro eseri 1996)
- Vejetaryenliğin Yararları (Sadık Hidayet'ten, 1997)
- met ve Sanat (Golamrizâ Evânî'den 1997)
- Züleyha'mn Aşk Derdi (Celâl Settârî'den, 1998)
- Hacı Ağa (Sadık Hidayet'ten, 1998)
- Üç Damla Kan (Sâdık Hidayet'ten, 1999)
- Hayyam'm Teraneleri (Sâdık Hidayet'ten, 1999)
- Sekiz Kitap (şiirler, 1999)
- Rubailer (Evhadüddîn-i Kirmânî'den, 1999)
- İstanbul Sefareti Anıları (Han Melik-1 Sâsânî'den, Mustafa Çiçekler, Halil Toker, Ali Güzelyüz ile, 2000)
- Alacakaranlık (Sadık Hidayet'ten, öykü kitabı, 2001)
- Aylak Köpek (Sadık Hidayet' ten, öyküler, 2000)
- Gülistan (Sâdi-i Şirâzî'den, 2001).
YAYINA HAZIRLAMA:
- Anadolu'da İslâmiyet (Franz Babinger'den, Fuad Köprülü çevirisi, 1996)
- İçtimaiyat Mecmuası (Translitere, 1997)
- İçtimaiyat Dersleri (Tam adı Terbiye ve Ahlâka Müteallik Tatbikatıyla İçtimaiyat Dersleri, Yazanlar: A. GleyseA. Hesse, çev: Mehmet İzzet, 1999)
- Ömer Hayyam / Rubailer (Dr. Abdullah Cevdet, Hüseyin Danİş, Hüseyin Rifat'm çevrilisi, 2000)
- Ermeni Komitelerinin Emelleri ve İhtilal Hareketleri Meşrutiyetin İlanından önce ve Sonra (2001)
- Mevlâna Celaleddin Rumi / Mesnevi'den Seçmeler - Gökyüzüne Merdiven (Türkçesi Hatice Gülcan Topkaya, 2002)
- Furüğ-i Ferruhzâd / Bir Başka Doğuş (Türkçesi: Hatice Gülcan Topkaya, 2002).