el-Kadau ve'l-Kader

Ona göre İslam inancının temellerinden biri olan kaza ve kader de yanlış anlaşıldığı zamanlarda İslam medeniyetini olumsuz etkilemiştir. İnsanın iradesini, kesbini ve sorumluluğunu dışlayan inançlar ve anlayışlar yanlış olduğu gibi bütün etkileri ve yönlendiricileri yok sayan anlayışlar da yanlıştır. İnsanın sonucundan sorumlu olduğu davranışları az sayıdadır ve bunların oluşmasında onun, şuur, düşünce ve tercih olarak devreye giren etkisi vardır; insanın cüz’i iradesi ve kesbi işte bu tercihidir; bütün iç ve dış etkenlere, yönlendiricilere rağmen cüz’i iradesi ve kesbi işte bu tercihidir; bütün iç ve dış etkenlere, yönlendiricilere rağmen cüz’i iradenin, sonucu belirleyen etkisi bir vakıadır. (Hatırat).