Hit (4299) F-551

Allah Lafzının Yerine "Tanrı", "Çalab" Demenin Hükmü

İlim Dalı : Fıkıh Konusu : İman
Soruyu Soran : Cevaplayan : Önder Nar
Cevaplayanın Mezhebi:
Ekleyen : /2009-12-14 Güncelleyen : /0000-00-00

Soru: Allah c.c. ya ''tanrı''demek , Yunus Emre şiirindeki gibi ''çalab'' demek esma dışında isimlerle dua etmek caiz midir?

 

el Cevab: Allah'ın isim ve sıfatları tevkifidir. Nasla isbat edilir. İslam inancında peygamber anlatımında anlatılan çerçevede Allah noksanlıklardan yücedir. Bütün kemal sıfatlarla muttasıfdır.

Arapçanın dışındaki dillerde bu inanç değerlerimize uygun manalara gelen kelimelerle Allah’a niyaz edilmesi caizdir.
Esas olan kuran ve sünnetteki lafız ve manalarıyla Allah’a niyaz edilmesidir.

Çalab tanrı gibi kelimelerle Allah’a niyaz edilmesinde eski ilim adamları bir beis görmemiştir. 
Yakın dönemdeki dine nefreti olan bazı siyasi akımların özellikle tanrı kelimesini Allah yerine kullandırma dayatması içerisinde olmaları sebebiyle tanrı kelimesine karşı bir nefret hali oluşmuştur. Bununla birlikte tanrı kelimesinin Allah hakkında kullanılması caizdir.

 

Mülahaza: Efdal Ileri 
Gayrimüslimler ''tanrı''diyerek dua ederler. Bizlerin gayrimüslimlere benzememiz konusunda dikkat etmemiz gerektiği vurgulanıyor. Allah’ın 99 esması varken neden ''tanrı'' kelimesine cevaz verildiğini mantığım almadı. Namaz saatlerimizde kerahat vakitleri vardır namaz kılınması uygun olmayan Rabbimiz ona secde ettiğimizi bilmiyor mu ki elbette biliyor. O halde dua ederken yalvarışlarımızın gayrimüslimlere benzemesi nasıl uygun olur!

 

el Cevab: Gayrimüslimlere benzemekten men edilmesinin mahiyeti ve illeti vardır.
Gayrimüslimlere özel ama İslam da olmayan bir fiil söz ya da hayat tarzında gayrimüslimlere özenmek ve benzemekten men edildik.

Tanrı kelimesi vs gibi kelimeleri kullanmaya teşvik etme durumunda değiliz. 
Sadece Allah’ın Arapça dışındaki dillerdeki karşılığı olan kelimelerle ama islam inancı kavramındaki manalarıyla anılması caiz midir değil midir konusunda caizdir dedim o kadar.

 

Mülahaza: Efdal Ileri 
Namaz kılarken gayrimüslimlere nasıl bir özenti olabilir ki bazı vakitlerde men edilmişiz. Beni yanlış anlamayın amacım doğru olanı anlama düşüncemi ispatlama değil. Tırnak keserken bile Müslümanların uyduğu adab vardır. Yarın huzuru mahşerde kulum benim 99 esmam sana kafi değilmiydi ki gayrimüslimlerin kullandığı hitabla bana hitab ettin. Derse ne cevap veririz acaba?

 

el Cevab: Gayrimüslimler tanrı diyerek dua ederler... yazmışsınız ya. Yazdıklarım onun üzerineydi. Müslümanlardan bazılarının Allaha tanrım... şeklinde bir kelimeyle hitap etmesi gayrimüslimlere benzeme, demek olmaz. Gayrimüslimlerle aynı dili aynı kelimeleri kullanmak ve konuşmak caizdir. 
Tanrı kelimesi eski Türklerde alemi yaratan manasında kullanılan bir kelimeydi. Ama alemin ilahı yaratıcısı olarak kendi anlayışlarına uygun bir varlık tasavvur ediyorlardı. İslam daveti onlara ulaşınca bu kelimeyi yeni inançlarına uygun manada kullanmaya başladılar. Bunda da bir beis yoktur.
-Bazı şeylerin tasavvur edilebilmesi o ortamları zamanları ve insanları tanımakla olabilir. Tanrı demeye alışmış bir toplum kolayca Allah kelimesine intikal edemeyebilir. Bizim toplumumuzda namaz ve peygamber kelimeleri çok yaygındır. Ben İslami ilimleri Araplardan okuduğum için Türkçe karşılıklarda bazen bocalarım mesela... hangisini kullansam diye...
Özenti ile alakalı yazdıklarımı tam olarak ifade edememişim size... şimdi ifade ettim sanırım.

Allah’ın isimlerinin Arapça telaffuz edilmesi, benim isimlerim sana kafi değil miydi de gayrimüslimlerin kullandığı hitapla bana hitap ettin derse... demişsiniz. Allah teala böyle bir şey demedi. Hassasiyet güzel ama yerinde değil.