Abdüllatif Harputi

Asıl adı Abdullatif Lütfi olup Harput’ta 1842’de doğmuştur. İlk öğrenimini Harput’ta yakın akrabası Müftü Ömer Naimî Efendi’den ders alarak tamamladı. Ardından İstanbul’a gidip Fatih medreselerine girdi. Buradan icazet aldıktan sonra Adana’ya geçerek bir müddet ders okuttu. Abdullatif Efendi daha sonra İstanbul’a döndü ve Bâyezid Camii dersiâmlığı ve Meclis-i Tetkikat-ı Şer’iyye üyeliğine tayin edildi. 1891 yılında Selânik’e gitti ve on yıl orada kaldı.
Abdullatif Efendi, 1901 yılında Selânik’ten dönünce Dârülfünun’a ilm-i kelâm müderrisi olarak tayin edildi. Bu görevi yanında Medresetü’l-Vâizîn’de de kelâm dersleri okutmuştur.
Harputî, 1319/1901 yılında huzur dersleri hocalığına seçilmiştir.
İstanbul’da vefat eden Harputî’nin, vefat tarihi ihtilâflıdır. Vefat tarihi olarak 1330/1914 veya 1333/1916 yılları zikredilir. 1916’da vefat ettiği kanaati ağır basmaktadır.

Eserleri ve Kelâm İlmindeki Yeri:
Harputî, devrinin en yüksek ilim müessesesinden mezun olmuş ve batılılaşma çağının en heyecanlı dönemlerinde İstanbul gibi bir ilim ve kültür merkezinde en yüksek düzeyde hizmetler ifa etmiş ve Haremeyn payesi gibi en yüksek dereceye ulaşmıştır. Kelâmla ilgili eserleri şunlardır:
•Mecâlisu’l-Envâri’l-Ahadiyye ve Mecâmiu’l-Esrâri’l-Muham- mediyye
•Tenkîhu’l-Kelâm fî Akâid-i Ehli’l-İslâm,
•Tekmile-i Tenkîhu’l-Kelâm,
•Tarih-u İlm-i Kelâm

Hakkında Yapılan Çalışmalar:
•Fikret Karaman, Abdullatif Harputi Tenkihu’l-Kelâm fi Akaidi Ehli’l-îslam’ın Tercümesi, (Yüksek Lisans Tezi), Erciyes Üniv. Sosyal Bil. Ens., 1990.