RABİA HATUN (Erzurumlu);

Divan şairi (D. XIII. Yüzyıl, Erzurum - Ö. XIII- Yüzyıl).
Bilinen ilk Türk kadın şairdir.
Erzurum'un savaşlarla dolu geçmişi nedeniyle pek çok eser gibi Rabia Hatun'un eserleri de yok oldu. Yıpranmış türbesiyle kırk bir beyitten ibaret şiirlerinin yer aldığı divanından başka kendisini tanıtacak belgeye rastlanmadı.
Mezarı Erzurum'un Sultan Melik Mahallesi'nde kendi adı ile anılan bir sokaktadır. Türbesi halk arasında '"Rabia Ana", "Rabia Hatun", "Sultan Rabia Hatun", "Şair Rabia Sultan", "Rabia Sultan Türbesi" adlarıyla anılmaktadır.
Türbenin gerek Sultan Melik Mahallesi gibi zamanın Selçuklu sultanlarına özgü, seçkin bir mahallinde bulunması ve gerekse Selçuklu tarzı mimarisi, Rabia Sultan'ın Selçuklu Hanedanı'na mensup olduğunu göstermektedir. Ayrıca bu türbenin on üçüncü yüzyılda yapıldığına dair kuvvetli deliller mevcuttur. Erzurum hakkında yazılan eserlerde, Rabia Hatun Türbesi'nin Alâettin Keykubat devrinde inşa edildiği belirtilmektedir.
Rabia Hatun şiirlerini aruz ölçüsüyle ve rubai tarzında yazdı.
Aslında; Nezihe Araz'ın Anadolu Evliyaları, Abdurrahim Şerif Baygu'nun Erzurum Tarihi-Anıtlar-Kitabeler, ibrahim Hakkı Konyalı'nın Erzurum Tarihi, H. Basri Ek'in Erzurumlu Bilginler ve İsmail Hami Danişmend'in Rabia Hatun Şiirleri adlı kitaplarıyla çeşitli ansiklopediler üzerinde yapılan araştırmalar, Türk-İslâm tarihinde "Rabia" adlı yedi şairin mevcut olduğunu gösteriyor. Bu biyografinin yazımında H. Basri Erk'in Erzurum Bilginleri adlı eserindeki "Şair Rabia Hatun" ile ilgi bilgiler esas alındı.