AHMED EFENDİ, Müftizâde

Osmanlı şeyhülislâmı.

Gelibolu müftüsü olan babasına nisbetle daha çok Müftîzâde lakabıyla meş­hur olmuştur.

Medrese tahsilinden son­ra çeşitli ilmiye görevlerinde bulundu.

1772 Rus seferine Mekke pâyesiyle or­du kadısı olarak katıldı.

1782'de İstan­bul kadısı, 1785'te Rumeli kazaskerliği pâyesiyle Anadolu kazaskeri ve 10 Şu­bat 1786da şeyhülislâm oldu.

1787'de Rusya'ya sefer açılıp açılmaması husu­sunda devlet erkânı arasında farklı gö­rüşler belirdiği zaman Sadrazam Yûsuf Paşa. Şeyhülislâm Ahmed Efendi ile bir­likte I. Abdülhamid'i arzu etmediği bir savaşa sürükledi.

Daha sonra Avustur­ya'nın da Rusya'nın yanında savaşa ka­tılması, yaşlı şeyhülislâmı harbin netice­si hakkında endişeye düşürdü.

Bunun üzerine hatasını ileri sürerek azlini iste­di ve 24 Kasım 1787'de görevinden ay­rıldı (Cevdet, IV, 38-39).

1789'da III. Selim'in tahta geçmesin­den sonra Şeyhülislâm Hamîdîzâde'nin mâzul şeyhülislâmları arpalıklarına git­meye mecbur etmesi üzerine, Ahmed Efendi de arpalığı olan Ankara'ya gitti.

Ancak Mekkî Mehmed Efendi'nin 1791'de ikinci defa şeyhülislâm olması ile İs­tanbul'a dönmesine izin verildi.

10 Ka­sım 1791'de vefat etti ve Üsküdar'da Havuzdibi'ne defnedildi.

Faziletli, bilgili, ilmî araştırmaya düş­kün ve yumuşak huylu bir kimse olan Ahmed Efendi'nin şeyhülislâmlığı bir yıl on ay kadar sürmüştür. Fas Hükümdarı Muhammed b. Abdullah'ın Osmanlı ule­mâsına sorduğu dört meseleye tek ba­şına hazırladığı cevaplar, devrin âlim­leri tarafından oldukça beğenilmiştir.

Ahmed Efendi'nin ayrıca Beyzavı Tefsiri'nin bazı kısımlarına haşiyeler yazdı­ğı da bilinmektedir.