Organ Naklinin Cevazına Dair Öne Sürülen Delillerin Başlıcaları Şunlardır;

A) Eşyada Asıl Olan Hüküm Mübahlıktır Delili

Organ naklini yasaklayan bir Kur an yada Sünnet nassı yoktur.Bu ise organ naklinin eşyada asıl olan mübahlıktır kaidesine 15 göre ele alınabileceğini gösterir.Hükümsüz meselelerde asıl hüküm mübahlık olduğuna göre Organ nakli caiz olmalıdır.

B) Dinen Tedavi Olmanın Gerekliliği Delili

İslam tedavi olmayı emretmiştir. Hz.Peygamber sas :"Allah hastalığı yarattığı gibi ilacını da yaratmıştır. Tedavi olun " 16 buyurmuşlardır.Organ nakli de bir tedavidir ve tedavi olmak emrine göre caiz ve meşru olmalıdır.

“ Tedavi olun ama haramla tedavi olmayın“ ve “Allah şifanızı size haram kıldığı şeylere koymamıştır “ vb. hadisler normal şartlar için söylenilmiş olmalıdır.Zira Hz. Peygamber Uraniyyun hadisinde olduğu gibi develerin sidiklerinin içilmesini de emretmiştir.Develerin sidiklerinin necis olduğu ise açıktır.

Yasaklayıcı hadisler normal şartlar altında ya da şarab için veyahutta içinde şifa bulunmayan necis ve haram olan şeyler için söylenilmiş,Cevaz veren hadisler ise başka bir alternatif bulunamadığı durumlar için söylenilmiş olsa gerektir.

C) Zaruretlerin Mahzurlu Şeyleri Mübah Kılması Delili

Zaruretler mahzurlu şeyleri mubah kılarlar.19 Organ nakli yapılmadığı takdirde kişinin ölmesi yada bir uzvunun telef olması söz konusu olduğuna göre organ nakli suretiyle tedavi olmak Şer’an zarurettir.Buna göre organ naklinin nas düzeyindeki delil ve dayanağı zarurettir denilmesi mümkündür.

Bilindiği gibi zaruretlere binaen haramlar helal olurlar.Zaruret halinin tahakkuku belirli şartlara bağlıdır.Bunlar ; zaruret halinin bir fiil vaki olması ,haramı kullanma çaresinden başka bir yolun bulunmaması ,zaruret halinin kişinin hayatını veya herhangi bir organını gerçekten tehdit etmiş olması,İslam hukukunun temel prensiplerinin ihlal edilmemesi ,haramın zaruret miktarı kullanılması,haramın yerini tutacak helalın bulunmaması şartlarıdır. Bu şartlar organ naklinde oluşmaktadır. O halde organ nakli caiz olmalıdır.

Açlık zarureti ile hastalık zarureti arasında illet birliği vardır.Açlık zarureti kişinin hayatını veya bir organını kaybetmekle veya fonksiyonunu yitirmekle tehdit ettiği gibi kronik bir kalp, akciğer,karaciğer veya böbrek hastalığı da hastanını yaşamını ölümle tehdit etmektedir..Keza göz,kulak gibi organların müzmin hastalıkları da organı ,hayatını ve dolayısıyla fonksiyonunu yitirmekle tehdit etmektedir.

Bu illet birliği hastalık halinin zaruret haline gireceğine delildir.İbn-u Hazm ez- Zahiri de buna işaretle :”Tedavi zaruri hallerden sayılır,zaruri haller ise haramı helal kılar.Şu halde haramla tedavi olmak helaldir” demiştir.

Bunlara göre tedavi zarureti de haramları mübah kılan bir zarurettir. Ve organ nakli haram olsa bile zarurete binaen caizdir.

Zaruretler her türlü haramı mübah kılarlar. Organ nakli haram olsa bile hayatın kurtarılması ya da bir uzvun telef olmaktan korunması için zarurete binaen caiz olacaktır.

D) Dirinin Ölüden Daha Kıymetli Olması Delili

Diri ölüden daha kıymetlidir.Buna göre çocuğun kurtarılabilmesi için ölmüş olan annesinin karnı yarılabilir yada bir başkasının olan malı yutmuş olan bir ölünün karnı yarılıp mal çıkarılabilir.

Fukaha bu fetvaları verirken dirinin değeri,kıymeti ve hayatının korunması ,ölünün Müsle'den korunmasından daha önceliklidir demişlerdir. Buna göre diri ölüden daha kıymetlidir sözü şer'i bir ölçü olarak tezahür eder."Dirilerle ölüler elbette denk değildirler"17 ayeti kerimesi de buna delildir.

E) Bir İnsana Hayat Vermenin Bütün İnsanlara Hayat Vermek Gibi Sevap Oluşu Delili

Ayeti kerimede ;”Kim bir insana hayat verirse sanki bütün insanlara hayat vermiş gibi olur.” 18 buyurulmuştur. Organ bağışlayarak bir insanın hayati önemde bir ihtiyacını karşılamak o insana hayat vermektir. Ve büyük sevaptır.

F)Diğer Fıkhi Deliller:

1 .Böbrek göz vs. uzuvların bağışlanması İslam'ın övdüğü ve ihtiyaç sahiplerine verilmesini tavsiye ettiği sadaka kapsamına girer.

Hadis-i Şerifte :"Bir mü'minin dünyevi sıkıntılarından birisini çözüp onu rahatlatana Allah ta kıyamet günü dara düştüğünde genişlik verir. Mü'min mü'min kardeşinin yardımına koştukça ,Allah ta onun yardımına koşar" 20 buyurulmuştur.

2 .İslam fakihleri canlı olduğu varsayılan bir ceninin kurtarılması için ölen annesinin karnının yarılmasına cevaz vermişlerdir.

Aynı şekilde başkasına ait kıymetli bir şeyi yutmuş bir ölünün midesinin yarılmasına da cevaz vermişlerdir. Buna göre bir ölünün karnının yarılması da , bir başkasının hayatının kurtarılması için bir ölünün vücudunda tasarrufta bulunması da caizdir,hatta gereklidir.

3 . Bir bedenden bir organ alınıp bir başka bedene monte edilmesi Şeriatte haram kılınan Müsle'nin kapsamına girmez.

Üstelik burada, ölmüş bir insana ve organ nakli yapılacak insana sevap kazanma imkanı verilmiş olmaktadır.

4 . Organlar insanın malıdırlar.

Organ bağışında bulunmak isar(cömertlik ve fedakarlık)tır. insan malından isarda bulunabileceği gibi bir başkasının hesabına fedakarlıkta da bulunabilir.

5 . Organların insanın malı olmadığı kabul edilse bile ;insanın bedeni üzerinde tasarruf yetkisi vardır. Bir insanın kendisinin öldürülmesine veya bir organının koparılmasına izin vermesi haram olduğu gibi emredilen kişinin bunu yapması da kesinlikle haramdır.Ancak emredenin izninden dolayı ortaya çıkan şüphe emredilen kişinin uhrevi günahından değil,dünyevi cezalardan kurtulmasına sebep olur. Şu halde kişinin kendi bedeni ve organları üzerinde açıktan tasarruf hakkı olmasa da buna rağmen yaptığı tasarrufun hukuki değeri vardır.Böyle keyfi bir tasarruf ile organ verme tasarrufu arasında büyük fark vardır.

6. Kişinin kendi bedeninden et koparıp bir muztara vermesiyle kendi bedeninin çift organlarından birisini vermesi arasında da büyük fark vardır. Et vericisinin bacağından koparıp verdiği et parçası muztarın bacağında vardır. Fakat organ vericisinin verdiği sağlam böbrek hasta alıcıda yoktur.Bunlara göre diri vericiden organ alınması ile diri bir insanın bir diğer diri ama hasta bir insana ihtiyaç duyduğu bir organını vermesinde bir beis olmaz.

7. Bir fiile haramdır denilebilmesi için o fiilin konu hakkında indirilmiş bir Kur’an yada Sünnet nassıyla yasaklanmış olması gerekir.Organ nakli haramdır şeklinde bir nas olmadığına göre Organ nakline haramdır denilemez.

Organ naklinin ve bağışlanmasının caiz olduğunu öne sürenlerin belli başlı delilleri bunlardır.