Yazar Adı : | İlim Dalı : Tezler |
Konusu : | Dili : Türkçe |
Özelliği : | Makale Türü : |
Ekleyen : Nurgül Çepni/2009-12-08 | Güncelleyen : /0000-00-00 |
Türkiye’de Arap Dili Alanında Yapılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri –II- (1956-2004)
M.A. and Ph.D. Thesis Prepared in Arabic Language in Turkey –II- (1956-2004)
Bu derginin sekizinci sayısında yayınlanan “Türkiye'de Arap Dili Alanında yapılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri” [1] isimli makalemizin ardından iki yıl gibi bir süre geçmiş bulunmaktadır. O makalemizde, Arap dili ile ilgili yüksek lisans ve doktora tezlerinin yapıldığı yüksek öğretim kurumları hakkında kısaca bilgi verdikten sonra 2002 yılına kadar ülkemizde söz konusu alanda yapılan tezlerin bir listesini sunmuştuk. Bu çalışmamızda da daha önce verdiğimiz listeye ilave olarak 2004 yılına kadar yapılan tezlerin dökümünü vermeye çalışacağız. Bu iki yıllık sürede 18 adet doktora, 33 adet yüksek lisans tezinin yapıldığını tespit ettik.
2004 yılına kadar yapılan yüksek lisans tezlerinin toplamına baktığımızda bunun 244 adet olduğunu görüyoruz. Bu tezlerin büyük bir kısmı konu olarak sırasıyla Arap grameri, biyografi incelemesi, Arap edebiyatı, şiir, dil öğretimi, belagat ve eser incelemesi alanlarında yapılmıştır. Arap filolojisi, sesbilim, lügat ve diğer alanlarda yapılan tezlerin sayısı ise bir elin parmaklarını geçmemektedir. Edisyon kritik çalışması olarak yapılan yüksek lisans tezlerinin sayısı 40 civarındadır.
Doktora tezlerine baktığımızda ise, tespit ettiğimiz 140 çalışmanın içinde ağırlıklı olarak Arap edebiyatı ile ilgili konuların ele alındığını görüyoruz. Bunu biyografi incelemesi, Arap grameri, belagat, şiir ve dil öğretimi konuları izlemektedir. Tahkik edilen eserlerin sayısı ise 20 civarındadır.
Arap dili alanında yapılan gerek yüksek lisans gerekse doktora tezlerinde 1995 yılından sonra hızlı bir artış görülmektedir. Aşağıda verdiğimiz tablodan da anlaşılacağı üzere 1995 yılına kadar, bir yıl içinde yapılan tez sayısı en fazla 7-8’lere ulaşırken bu rakam bu tarihten sonra özellikle yüksek lisans tezlerinde ciddi bir artış göstermiştir. Yüksek lisans tez sayısı 1998 yılında 25 adetle en üst seviyeyi yakaladıktan sonra, bir düşüş trendine girmiştir. Doktora tezlerinde ise 2000, 2002 ve 2004 yıllarında ciddi bir artış olmuştur. 2000 yılında 14, 2002 yılında 13 ve 2004 yılında 13 doktora tezi yapılmıştır. 2003 yılında tez sayısında çok ciddi bir düşüş göze çarpmaktadır. (Yüksek lisans ve Doktora tezlerin yıllara göre dağılımı için bkz. Tablo-1, Tablo-2)
Tezlerin üniversitelere göre dağılımına baktığımızda 2004 yılı itibariyle ilk sırayı Atatürk üniversitesi almaktadır. 46 yüksek lisans ve 32 doktora teziyle kendisini ilk sırada takip eden Marmara üniversitesinin sahip olduğu tezlerin yaklaşık iki katı teze sahiptir. Zira Marmara üniversitesinin 31 yüksek lisans ve 13 doktora tezi bulunmaktadır. Bu üniversitelerin bu kadar teze sahip olmasında köklü olmalarının yanında tez yönetecek yeterli öğretim üyesine sahip olmaları önemli rol oynamıştır. (Diğer üniversitelerin tez sayıları için bkz. Tablo-3)
Tezlerin danışman öğretim üyesine göre dağılımına göz attığımızda ise yüksek lisans tezlerinde İsmail Durmuş’un, doktora tezlerinde ve toplamda ise Ahmet Subhi Furat’ın ilk sırayı aldığını görüyoruz. (Diğer öğretim üyelerinin yönettikleri tezlerin sayısı için bkz. Tablo-4)
Çalışmamızda sunduğumuz tezler ile ilgili bilgilerin büyük bir kısmı Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezi’nin web sayfasından [2] alınmıştır. Bunun yanında değişik fakültelerdeki arkadaşlarımızın ve değerli hocalarımızın katkısını da burada zikretmek gerekir. Bu vesile ile onlara teşekkür ederiz. Tez künyelerinde vâki olması muhtemel hataların tashih edilmesi ve eksik tezlerin tarafımıza bildirilmesi hususunda alan ile ilgilenen herkesin gerekli hassasiyeti gösterileceğini umuyoruz.
Burada önce tespit ettiğimiz tezler ile ilgili olarak sayısal bilgilerin yer aldığı tablolara yer vermek, ardından da tezlerin listesini sunmak istiyoruz.
Tablo-4, Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerinin Danışman Öğretim Üyesine Göre Dağılımı
Adı Soyadı | YL Adet | Doktora Adet |
Adnan Erzi | - | 1 |
Ahmet Ateş | - | 2 |
Ahmet Bulut | 8 | - |
Ahmet Coşkun | 1 | - |
Ahmet Gürtaş | 1 | - |
Ahmet Karadavut | 2 | 1 |
Ahmet Kazım Ürün | 2 | - |
Ahmet Savran | 4 | 8 |
Ahmet Subhi Furat | 8 | 12 |
Ahmet Turan Arslan | 10 | 4 |
Ahmet Uğur | - | 1 |
Ayhan Erdoğan | 1 | - |
Azmi Yüksel | 9 | 5 |
Bahaeddin Yediyıldız | 1 | - |
Bedrettin Aytaç | 2 | - |
Bekir Sadak | - | 2 |
Bu çalışmada, 1956–2004 yılları arasında Türkiye’de Arap dili alanında yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin künye bilgileri verilmiştir. 2004 yılına kadar söz konusu alanda 244 yüksek lisans ve 140 doktora tezi yapılmıştır. Tezlerin yıllara, üniversitelere ve danışman öğretim üyelerine göre dağılımı tablolar halinde verildikten sonra tezlerin künye bilgilerini içeren liste sunulmuştur. In this study, I collected a comprehensive list of Master and Ph.D dissertations on the Arabic language and literature prepared in Turkish Universities between 1956 and 2004. The collection included 244 M.A and 140 Ph.D dissertations. In this article, a list of the dissertations is presented following a brief summary and statistical data of the dissertations according to year, university and supervisor. Yorum yapabilmeniz için üye olmanız gerekmektedir. Üye olmak için lütfen tıklayınız. |