Soru: Kabeyi akülü arabalar ve ya akülü scooter ile tavaf etmek caiz midir? Sağlıklı bir insan böyle tavaf ve say yapabilir mi? (1.10.2015)

el Cevab:   
Sa'y: Yürümek demektir. Safa ve Merve tepeleri arasında yürümeye say denilir. 
Tavaf: Kabe'nin etrafında belirli bir sıfatta ve belirli bir sayıda say etmek demektir. 
Yani ''say''da, ''tavaf'' ta yürüyerek yapılır. 
Hasta ve sakat olanlar yürümeye takati olmayacak şekilde özrü bulunanlar binekle ya da bir başkasının yardımıyla alet kullanarak ''sa'y'' ya da ''tavaf'' edebilirler. 

Bir insan yürüyerek yapmaya gücü yettiği halde binek kullanarak say ya da tavaf ederse imam Ebu Hanife’ye göre hac da ise bu sebeple kan akıtması gerekir. Sebebi de tavafın namaz hükmünde olmasıdır. İmam Ebu Hanife’nin bu konuda dayandığı delil efendimizin ''Beytullah’ın tavafı namazdır.'' [1] hadisidir.

الطواف بالبيت صلاة 

Namaz efendimizden öğrenildiği gibi kılınması gerektiği gibi tavafında aynı şekilde yapılması gerekir.[2]
Hanefi müctehidleri şafiilerin; ''binekle tavaf, özürsüz olarakta caizdir'', şeklindeki fetvalarını dayandırdıkları rivayetlerin hasta ve özürlüler ve yaşlılar hakkında olduğunu ifade etmişlerdir. 
Efendimizin devesinin üzerinde tavaf etmesi onun yaşlılığında olmuştur. 
İmam ez Zeylai, Hanefilerin delillerini ve efendimizin devesi üzerinde tavaf etmesiyle alakalı rivayetleri kritiği için bk.[3]
 

 
[1] en Nesai, es Sünen, h no: 2922;
-Ahmed b. Hanbel, el Müsned IV.64
[2] es Serahsi el Mebsut , IV.45 vd.;
İbnu'l Humam, Fethu'l-kadir, II.147.
[3] ez Zeylai, Nasbu'r raye fi tahrici ehadisi'l hidaye, III.33 vd.