İlim Dalı : Fıkıh | Konusu : İman |
Soruyu Soran : | Cevaplayan : Önder Nar |
Cevaplayanın Mezhebi: | |
Ekleyen : /2007-12-14 | Güncelleyen : /2019-05-18 |
Soru: "Fetreh ehlinin dini sorumluluğu yoktur" görüşü hangi mezhebe aittir?
el Cevab: Fetret ehlinin dini sorumluluğu vardır ama sorumlulukları mükellefliğin oluşma şartları üzerlerinde oluşmadığı için tahakkuk etmemiştir demek daha uygun olur.
- Mükelleflik;
1- Akıl [1]
2- Buluğ
3- Kendilerine gönderilen peygamberin davetinin fertler ve topluma ulaşması
4- Bu daveti değerlendirebilmek için duyu organlarının asgari düzeyde daveti anlamayı sağlayacak şekilde sağlıklı olması
5- Bu daveti düşünüp değerlendirebilecek kadar yeterli bir zamana mükellefin sahip olması şartları oluştuğunda tahakkuk eder.
Peygamberlik davetinin ulaşmadığı mükelleflik şartını taşıyan kişi ya da toplum fetret ehlindendir denilir.
İmam ebu Hanife ve öğrencileri Allah’ın akılla kavranılması ve iman fıtratında yaratıldığını söyleyip akılla Allah’ın bilinmesini ve tevhidinin akli sorumluluk gerektireceğini söylemişlerdir ve bu sınırda durmuşlardır.
İmam Eşari ve öğrencileri olan eşariler peygamber daveti ulaşmadan sorumluluk tahakkuk etmeyeceğini söylemişlerdir.
Söylemler değişik lafızlarla olsa da neticedeki hüküm
''Biz bir peygamber göndermeden azab etmeyiz '' ayeti kerimesi çerçevesindendir ve bu görüş ehli sünnet vel cemaatin görüşüdür.
مَّنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ ۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا ۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ۗ وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا
el İsra 15
وما أهلكنا من قرية إلا لها منذرون
Şuara 209
رُسُلًا مُبَشِّرِينَ وَمُنْذِرِينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ ۚ وَكَانَ اللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمًا
en Nisa 165
[1] el İsra 15. Ayet