Soru: İmsak vakti girdiğinde sabah ezanının okunmasını beklemeden sabah namazı kılınabilir mi?

el Cevab: Hanefi mezhebine göre olmaz Şafii mezhebinde vechi vardır.

İmsak Vaktinde Sabah Namazı Kılınmasının Hükmü:

Ülkemizde ve diğer İslam ülkelerinde takvimlerdeki imsak vakitleri ve sabah namazı vakitlerinin girişlerinin tesbitinde kurumsal ve bireysel hatalar yapılmaktadır.

Eski dönemlerde ezan okumadaki dikkatsizlik sebebiyle sıkıntılar yaşanılması durumu söz konusu iken yakın dönemde kurumların eline geçen takvim düzenleme kriterlerini tesbit imkanı sebebiyle bu hata kurumsal kökenli olma hali almıştır.

Bu meseledeki dikkatsizlik sabah namazının vakti girmeden kılınmasına ve imsakın da erken başlatılmasına sebebiyet vermektedir.

Konu aşağıdaki çerçevede ele alınırsa kolay anlaşılacaktır.

 

1- Sabah Namazının Vakti Ve Delilleri:

-Sabah namazı vakti fecri sadıkla başlar güneşin doğmasıyla biter.

Güneşin doğmasından önce namaz kılınacak kadar bir vakit kalınca da farziyet tahakkuk eder.[1]

 

-Muhammed b. Sevban’dan;

İki fecir vardır birincisi kurt kuyruğu şekli gibi belirir yukarı doğrudur. Herhangi bir hükmü yoktur. İkincisi yatay olarak ufku kaplar bu fecir namazı helal yeme içmeyi de haram eder.

محمد بن ثوبان

قال: قال رسول الله

الفجر فجران فالذي كأنه ذنب السرحان لا يحرم شيًئا، وأما

المستطير الذي يأخذ الأفق، فإنه يحل الصلاة ويحرم الط

 

2- İmsak Vakti İle İlgili Fıkhi Görüşler Ve Delilleri:

Yeme içme ve cinsel münasebet sabah namazının giriş vaktiyle birlikte bırakılır. Buna imsak denilir.

 

3-İmsak ezanı ve manası sabah ezanı ve manası ve ramazan aylarında sabah ezanının okunduğu vakitle ilgili uygulama ve oluşturduğu kafa karışıklığı.

 

1)-İmsak için okunması varid olan ezan uyuyanların uyanması uyanık olanların da sahur yemeklerini yemelerinin hatırlatılması için meşru kılınmıştır.

 

2)-Sabah ezanı ise cemaatle namazın edası için müminlerin daveti içindir.

Sabah ezanı imsak vaktinin girişinden sonra da okunabileceğinden sabah ezanına kadar yenilir içilir denilmesi ancak müezzin fecri sadıkta ezan okuyorsa caiz olur.

 

3)-Yine müezzin imsak için ezan okumuyorsa sadece sabah namazı için ezan okuyorsa ve onu da vaktin girdiği anda okuyorsa ezanla birlikte sahur kesilip ezandan sonra sabah namazı kılınabilir.

 

4)-Müezzin sabah namazı için ezan okumayıp sahur için uyandırmak kastıyla ezan okuduğunda bu ezandan sonra sabah namazı vakti girinceye kadar yemek yenilir. Yemek kesildikten sonra sabah namazı vakti girinceye kadar yemek yenildiyse hemen akabinde sabah namazı kılınabilir.

 

5)-Müezzin sabah ezanını imsak için uyandırmak kastıyla değil, artık yemek yemeği bırakın kastıyla okuyor ve bunu ihtiyat olarak 10- 20-30 dakika sabah namazının girmesinden önce yapıyorsa problem buradadır.

Ülkemizdeki ezanlar fecri sadıkın girmesinden önce okunmakta ve fecri sadıkın girmesi ülkenin doğusundan batısına kuzeyinden güneyine farklılık arz etmesinden dolayı Takvim Düzenlemelerinde İhtiyat Payı Bırakılmaktadır. Bu ihtiyat payı sebebiyle 10 dakika bile erken okunsa yemenin içmenin bırakılması caiz iken okunur okunmaz sabah namazının evlerde ya da arazide kılınıp eda edilmesi, sabah namazının vaktinin girmesinden evvel kılınmış olması sorununu oluşturmaktadır.

Şafii mezhebinde namazın ilk vaktinde kılınması evladır. Fecri sadığın tahakkuku itibarıyla bu durum belki onlara göre caizlik vechi olan bir durum olabilir. Ama fukahanın cumhuru fecri sadıktan önce sabah namazının kılınmasının meşru olmayacağında ittifkak halindedirler. Bunu da tekrar belirtmek uygun olacağından hatırlatıyorum.

 

4-Sabah Namazının Fecri Kazıb de Kılınmasının Hükmü:

Namaz vakti girmemiş olduğundan namazın vakti girince iadesi gerekir.

 

Talikler: 

Mülahaza: Ebubekir Aydogdu

İmsaktan yarım saat sonra ezan okunuyor imsak vakti girdi mi namaz kılınır.

 

Talik:

Türkiye de ramazanlarda imsaktan yarım saat sonramı ezan okunuyor demek istediniz.

İmsak vakti girmesi ile sabah namazı vaktinin girmesi aynıdır görüşüne göre elbette namaz vakti girmiş olduğundan namaz kılınması caiz olur.

 

Mülahaza: Zahid Kevseri

Sayın hocam, sabah namazı vakti ile imsak vakti ayrıdır ne demek. Aynıdır tabi ki. Sadece Hanefi mezhebinde biraz daha geciktirmek yani güneş doğmadan 20 dakika önce gibi kılmak daha faziletlidir. İnsanları yanlış bilgilendirmeyin lütfen…

 

Talik:

İmsakın başlama vaktinin sonu sabah namazının giriş vaktinin ilk kısmına tekabul eder denilmesi daha uygundur.

Sabah namazı vakti ile imsak vakti aynıdır denilirse bağlısı kalmamış bazı fukahanın güneşin kızıllığı iyice belirinceye kadar yenilip içilebilir şeklindeki görüşlerine göre vechi olabilecek bir ifade olur.

Verilen cevaplarda sabah namazı vakti ayrı imsak vakti ayrıdır derken ülkemizdeki uygulamalardaki 5. şıkkı esas alarak yazmıştım. İmsak için okunan ezan ı okurken 10-20-30 dakikalara kadar varan ihtiyat payıyla bu yapılıyorsa elbette ezanla birlikte namaz kılınmaz. Sabah namazı vakti girmemiş esasen imsak vakti son sınırına ulaşmamıştır çünkü...

Diyanet işleri başkanlığının imsak vaktini tesbitte esas aldığı anlayış hakkında Saim Yeprem ve Abdulaziz Bayındır hocaların açıklamalarını içeren videoları izleyin.

Türkiye de var olan uygulama yukarıda 5. şıkta ifade ettiğim manada olan uygulamadır. Buna göre ramazan ayında okunan sabah ezanı erken okunmaktadır. Henüz imsak vakti daha bitmemişken okunmakta olan bu ezandan hemen sonra namaz kılınsa bu namaz, sabah namazı vakti girmediğinden sahih olmaz.

Ama Saim Yeprem hoca insanlar bilmedikleri için mazur olurlar diyerek diyanetin uygulamasını savunmaktadır. Namaz vakti girmeden kılınan namaz nafile hükmünde olur ve vakti girmeden sabah namazı kılanlar da bu konuda mazur olmazlar.

50. dakkadan sonra Saim Yeprem hoca takvimlerdeki diğer namaz vakitlerindeki yanlışlara işaret ediyor.

http://www.youtube.com/watch?v=wUt0LZBO-y0

Prof. Dr. Abdülaziz Bayındır - İmsak Vaktindeki Yanlışlık - TNT TV

Prof. Dr. Abdülaziz Bayındır 22 Ağustos 2011 tarihinde TNT TV'de

- Gazi Ahmet muhtar paşanın çıkardığı takvimden beri uygulamalarda yanlışlık olduğu tezini dinlemek için;

http://www.youtube.com/watch?v=hoNWhuAZyi4

-Tarihin Arka Odası - İmsak ve Yatsı vakitlerindeki hatalar 1/16

http://www.youtube.com/watch?v=hoNWhuAZyi4

-Tarihin Arka Odası - İmsak ve Yatsı vakitlerindeki hatalar 2/16

http://www.youtube.com/watch?v=hX_xms_JJt8

-Tarihin Arka Odası - İmsak ve Yatsı vakitlerindeki hatalar 3/16

http://www.youtube.com/watch?v=7mW412TlOyA

-Tarihin Arka Odası - İmsak ve Yatsı vakitlerindeki hatalar 4/16

http://www.youtube.com/watch?v=MB8aNDh6Vl4

 

Not:

Bu açıklamaların devamı Youtube den takip edilebilir.

Abdulaziz Bayındır'ın diğer İslami ilimler konularındaki fikirleri ve özellikle bu programda ifade ettikleri ehli sünnet inanç esaslarına muhalif unsurlar içermektedir.

 

Mülahaza: Halil Ibrahim Köseoğlu

Admin lütfen Bayındır hoca olarak bizlere niye delil gösteriyorsunuz. Diyanet işlerinin namaz vakitlerindeki ihtiyati kaldırdık açıklaması takvimlerde mevcut.

İmsak vaktiyle alakalı olarak Diyanet Reisi Prof.Dr.Mehmed Görmez hoca efendinin "diyanetten imsak vakti açıklaması" başlıklı açıklamayı okumanızı tavsiye ederim.

 

el Cevab: Halil İbrahim Köseoğlu , Abdulaziz Bayındır hoca yıllarca diyanet işleri başkanlığı bünyesinde çalışmış bir görevli olarak önemlidir. Dini ilimler açısından ölçü değildir. Dikkate de alınması gerekmez.

-Burada görüşlerini içeren videoların linklerinin verilme sebebi sadece bugüne kadar diyanet kurumunun imsakı belirlerken nelere dikkat ettiğini ifade ve isbat ediyor olmasıdır.

-Mehmet Görmez hoca ve diyanet, hala yaptıkları son açıklamalarında da ''astronomik tan''ı esas aldıklarını ifade etmektedirler.

 

-İhtiyati kaldırmak dedikleri şey esas aldıkları kriterin açısında indirime gitmekten başka bir şey değildir. Hatalarının temeli açı değildir. Fecri sadıkı astronominin verilerine göre tesbit etmek ve bunu takvimsel bir kural zeminine uygulamaya çalışmaktır. Rasatsal olarak takvim hazırlamanın kurallaştırılmasında sıkıntı yaşadıklarından hem ihtiyati pay bırakmak durumundadırlar hem de şehirlerdeki rakım farklarını göz önünde bulundurmak durumundadırlar.

İhtiyatı kaldırdık açıklamasını yapmalarına rağmen; fecri sadıkın tesbiti için astronomik değerlendirmelere göre olan fecri sadık tanımlamasının esas alınmaya devam edildiği gözlemlenmektedir.

Ramazan hilalinde de, gözlem yerine rasat verilerine uymayı dayattıkları gibi; imsak vakti tesbitinde de fecri sadık tabirinin içini astronomların kanaatleriyle doldurarak çıplak gözle oluşumu gözlemlenmesi suretiyle fecri sadıkın tesbiti yapılması dini ölçüsünü tahrif etmektedirler.

 

-Aynı durum organ naklinde de yapılmaktadır. Ölümü doktorlar belirler deyip beyin ölümünü ölüm olarak nitelemekte ve dini ölçülere göre henüz ölmemiş bir insanın bedenine müdahale edilerek organlarının alınmasına fetva vermektedirler.

Bütün bu yanlışlardaki temel kırılma noktası;

Din-bilim ilişkisi noktasında bilimsel verilerle dini değerleri çelişmezliği iddialarını ispat gayretidir.

''Din terakkiye mani değildir'' problemi Gazi Ahmet Muhtar Paşadan diyanete, ittihad ve terakki liderlerinden cumhuriyet liderlerine intikal eden bir maraza dayanmaktadır.

Özetlersek, on yıllardır devam eden imsak vaktindeki ihtiyat uygulamaları ve takvim ve rasat verilerine göre fecri sadıkın tesbiti uygulaması vakti girmeden sabah namazının kırılması probleminin ortaya çıkmasına sebep olmuştur.

Ruyeti hilal konusunda, hadislerde emredildiği üzere muşahadenin bırakılıp rasatla ve rasat verilerine göre hilal zamanı tesbit edilmesi sünnet naslarına aykırı uygulamalara sebebiyet vermiştir. İslam aleminde birlik iddiasıyla ortaya atılan bu tez İslam aleminde kargaşa çıkarmıştır.

Organ naklindeki ölüm tanımındaki hata çok sayıda insanın daha ölmeden bedenlerindeki organların çalınmasına cevaz verme sonucunu çıkarmıştır.

Mesele bundan ibarettir.