Soru: Peygamber efendimiz yatsı namazının ilk sünnetini kılmış mıdır?

el Cevab: Yatsı namazının farzından önce 2 ya da 4 rekat nafile kılınması peygamberimizin emriyle sabittir.

Yatsı namazının farzından önceki namaz gayri müekkeddir.

Ek 1:

Meselenin ilim adamları arasındaki konumu şudur.

Hanefi fukahası namazlardan önceki ve sonraki sünnetleri tesbit ederken diğer fukaha gibi yatsı namazından önceki sünneti ''her iki ezan arasında namaz vardır '' hadisiyle isbat etmişlerdir.[1]

Efendimiz hadisin rivayetlerinde bu sözü üç defa tekrar etmişlerdir. Buna göre ezan ve kamet arasında farzdan başka namaz olduğu ortaya çıkmaktadır. Efendimizin emri ve sahabenin uygulaması da buna delildir.

Diğer bütün namazlar hakkında öncelerindeki sünnetlerle alakalı ayrıca hadisler varsa da yatsı namazını öncesindeki namazın hakkında sadece bu hadis delildir. Bu hadisin delillik vechi ise şudur; Hadis bütün namazların ezanlarıyla ikametlerinin arasındaki zaman diliminde farzın dışında bir nafile namaz olduğuna delildir. Buna göre her yatsı namazından önce 2 ya da 4 rekat nafile namaz kılmak meşrudur ve sünnettir. Ama bu namaz 12 adet olduğu hadislerde ifade edilen revatib sünnetlerden değildir.

12 rekat olan bu sünnetlerin delilleri için bkz.[2]

Ek 2 :

Yatsı namazının öncesinde 2 ya da 4 rekat namaz kılınması konusu ve her iki ezan arasında namaz vardır hadisini kabul edip yatsı namazının öncesinde sünnet isbat etmelerine rağmen; akşam ezanından sonra hemen farz kılınması fetvasını vermeleri, bazı çağdaş ilim ehlinin hanefilere yüklendiği konulardandır.

Hanefiler yatsı namazı öncesi sünnet kılınması bu hadisle isbat etmektedirler.

Yatsı namazı sonrası 4 rekat, bazı rivayetlerde de 2 rekat sünnet kılınması başka rivayetlerle sabittir.

Buradan sonra Hanefiler bu hadisin bazı rivayetlerinde gelen akşam namazı müstesnadır kaydını ve İbn Ömer (ra) dan nakledilen 4 büyük sahabi ve raşid halife akşam ezanından sonra sadece akşamın farzını kılarlardı rivayetini esas alarak akşam namazı ezanından sonra nafile namaz kılmanın meşru olmadığı şeklinde fetva vermişlerdir. İmam Malik’te bu fetvada Hanefilerle beraberdir.

Hadislerin kaynaklarını ve fukahanın konu hakkındaki fetvalarını ilk fırsatta yazarım.

Mülahaza: Bilal Çakır

-Allah razı olsun. Efendimizin bizzat kıldığı hakkında bilgi var mı hocam?

el Cevab: Peygamberimiz emrettiği ya da tavsiye ettiği bir hayırdan kendisi geri duran bir peygamber değildir.

Bir fiilin sünnet oluşu peygamberimizin

1- Emri,

2- Fiili,

3- Takririyle subut bulur.

Burada sözüyle subut bulmuş bir sünnet vardır. Ama yatsıdan önce 2 ya da 4 rekat kıldı şeklinde bir rivayete ulaşamadım.

Ek: Efendimiz bazı fiilleri övmüş ama kendisi yapma durumunda olamamış olabilir.

Mesela, en efdal nafile oruç tutma usulü Davud (as)ın oruç şeklidir ama peygamberimiz bu şekilde oruç tutmamıştır.

Mesela, bir diğer örnek ramazan umresidir, onu övmüş ama kendisi ramazan umresi yapmamıştır.

Dinde ki doğruları belirlemede ki ölçü;

Efendimizden subut bulmasıdır,

-O bazı fiilleri tavsiye etmiş ama yapmamış olabilir,

-Bazı fiilleri kendisi yapıp başkalarına tavsiye etmemiş olabilir,

-Bazı fiilleri hem yapmış hem de tavsiye etmiş olabilir,

-Bazı fiillerde nafile amelin sınırlarını göstermek açısından sorulduğu için en efdalin sınırını söylemiş ama o fiilin en üst derecesini yapmamış olabilir.