İlim Dalı : Fıkıh | Konusu : |
Soruyu Soran : | Cevaplayan : Önder Nar |
Cevaplayanın Mezhebi: | |
Ekleyen : /2018-12-14 | Güncelleyen : /0000-00-00 |
Soru: Hocam Kur'an okuyan kişi bitirirken Sadakallahulazim demesinin hükmü nedir? Bir kardeşimiz ile bu hususta biraz münakaşa ettik, kendisi bunu sahabe yapmamış, bu bid'at bir ameldir diyor. Bu hususta delil nedir?
el cevab:
1.AÇI: Kuran okumayı bitiren insanın ya da dinleyenlerin ''Sadakallahu'' ,''Sadakallahu ve Rasuluhu'' , ''Sadakallahu'l-azim'' , ''Sadakallahu'l-aliyyu'l-azim'' , ''Sadakte'' , ''Ahsente Ahsenallahu ileyke'', ''Sadakte ve Tekabbelallahu minke ve minna'', ''Barakallah''..... demeleri caizdir. Mubahtır.
2. AÇI: Sünnet olduğunu düşünerek ya da hadisten delili var iddiasıyla bu fiilin yapılması da caizdir. Ortada bu fiili ifade eden zayıf hadisler vardır.
-----------
3.AÇI: Konunun bidat olan yönü yoktur. Asrı saadette sahih bir rivayetle bu amel sabit değildir, diyenler bu fiilin sünnetten kabul edilerek yapılması bidat olur demektedirler.
Ek 1:
1-Kuran okunduğunda dua cümleleri geldiğinde Amin demek, uyarı ayetleri geldiğinde ''Estağfirullah'' demek. Bazı surelerin sonun da Allahu Ekber demek sünnetle sabit ve meşru fiillerdir. Kuran okuma bitirilince ''Sadakallahu'l-azim'' vb ifadeler söylenilmesi de bu çerçeve de caiz olur. Faziletli amel kapsamına girer.
Bunun delilleri için bkz.
2-Kuran da ''Sadakallah'='' Allah'ın ayeti doğrudur'' kullanımı vardır.
ومن أصدق من الله حديثا
''Allah'tan daha doğru söz söyleyen mi var'.[1]
ومن أصدق من الله قيلا
Allah'ın söylemesinden daha doğrusu, güveniliri mi var''[2]
قل صدق الله
''Allah doğru söyledi(Sadakallah) de...''[3] ayetleri de Kuran ayetleri duyulduğunda sadakallah demenin caizliğine delil olur.
3- Peygamber efendimizin sözleri duyulduğunda ''Sadakte ya rasulallah'' (ey Allahın Rasulu doğru söyledin) denilmesi de sahabenin çok sık kullandığı ifadelerdir.
Cebrail as Efendimize imanı İslamı ve ihsanı sorduğunda ''Sadakte'' (doğru söyledin), demiştir.
4- Her müminin imana giriş sözü ''Eşhedu en la ilahe illalallah ve enne Muhammeden resulullah'' tır. Bu ifadeler doğrulama ifadeleridir.
Esasen İman etmek demek; tasdik etmek demektir. Yani Allah ve Rasulu doğru söyledi demektir.
5- Veda haccında ''Allahumme hel bellagtu'' diye sorulunca, müminler onu ''evet emaneti tebliğ ettin'' diye tasdik etmişlerdir.
Bu şekilde konuşmak dindendir.
''Sadakallah'' demek Bidattir anlayışının Kökeni Nedir?
Bütün bu manalar ortadayken bunları göz ardı edip,''efendimiz döneminde kuran okunduğunda peşi sıra '' Sadakallah'' denildi mi denilmedi mi araştırıp; denildiği sahih bir rivayetle sabit olmadı o halde bu bidattir '' demek, Ehli sünnet arasında sadece Hanbelilerin Selefiyye kolunda görülen gereksiz ve semeresiz bir hassasiyettir.
Kuran okumamız mahluk mudur diye sorulduğunda İmam Ahmed b Hanbel, ''kuran okumamız mahluktur'' demedi ya, bu fitne o gün bu gündür devam etmektedir. İmam Ahmed b Hanbel'e neden mahluktur demedin dedildiğinde, ''keyfe egulu ma lem yegulhu rasulullah '' = ''Allah resulu'nun demediğini nasıl derim '' demiştir.
İşte sıkıntının sebebi Ahmed b Hanbel’in bu iyi düşünülmemiş hassasiyetidir.
Halbuki Kuranı telaffuzumuz mahluktur. Bunu İmam Ebu Hanife açıkça ifade etmiştir. Çok sayıda fakih de ifade etmişlerdir. Ama işte İmam Ahmed b Hanbel'in bu tavrının yankıları hala devam etmektedir.