Soru:İlim adamlarının şeri bilgiler ve diğer bilgi alanlarında ki uzmanlıkları açısından durumları, İlim adamlarına zül cenaheyn iki kanatlı denilmesinin manası, Şeyh kime denir?

İlim Adamlarının Şer’i Bilgiler Ve Diğer Bilgi Alanlarındaki Uzmanlıkları Acısından Durumları:

İlim adamlarının bazıları iman amel ve ahlak bilgilerinin doğrularını araştırıp kitap ve sünnetten delillerini uzmanlık alanı edinmişlerdir. Bunlara Şer’i ilimler alimleri denilir. 
Bazıları bunlarla da yetinmeyip yaşadığımız dünya ve onun gerekleriyle ilgili ilimleri de öğrenip onlarda da uzmanlık yeteneği kazanmışlardır. Bazıları bunu gayri müslim ilim adamları standartlarını yakalayacak şekilde yapmışlar bazıları onların kültürünü okumakla yetinmişlerdir. 
Bazıları İslami ilimlerde hocadır alimdir allamedir ve hristiyan ilahiyatında da herisiyologtur (okunuşuyla) Aristo felsefesinde filozoftur. Tıb da hekimdir. Hatta eski felsefenin 6 ana ilim dalında uzman olanlar vardır. İbn sina, farabi gibi.

İlim Adamlarının Şer’i Bilgideki Doğru Nediri Araştırma Uzmanlığı Ve Şer’i Bilgiyi Yasama Uzmalığı Açısından Durumları:

Ahlaki davranış şekilleri ve insanların ruhaniyetlerinde uzmanlaşma gereği üzerine himmetlerini bu alana veren şeri ilimler alimleri de vardır. Bunlar insan nefsinin raunetlerini zayıflıklarını marazlarını yeteneklerini bilirler, bir ruhu her şeyiyle tanırlar. Ve nefsin esaretinden ruhu nasıl kurtaracaklarını ya kendilerinde tecrübe ederek ya da Allah’ın lutfu sayesinde öğrenirler. Bu durumda olanlar ruh allameleridir.

İlim Adamlarına Zül Cenaheyn İki Kanatlı Denilmesinin Manası:

Bunlar şer’i amelleri yapmamıza rağmen onlardan hasıl olması gereken bereket ve ruh itminanının oluşmaması problemini çözmede uzmandırlar. 
Bir ilim adamı şer’i ilimlerin inanç amel ve ahlak bölümlerinin doğrularının bilgisinde uzmansa bir de ahlakiyatta ve şer’i amellerin insan beden ve ruhaniyetine layıkıyla etki etmesinde uzmansa buna eskiler zül cenaheyn demişlerdir. Yani iki kanatlı…

Şeyh Kime Denir;
Sadece şer’i ilimlerin doğrularını araştırma ve bilme yeteneğini kazanmış ilim adamları şer’i ilimler alimleridir. 
Alim deyince akla bunlar gelir. Hem şer’i ilimleri hem de ahlakiyatı öğrenip bunları bir insanı İslam dini terbiyesiyle terbiye etme formatıyla bilenlere Şeyh denilmiştir. 
Zamanla bazı şeyhler avam derecesinde dini bilgi seviyesinde bile olsa ruhaniyet konularında derinlik ve uzmanlık sahibi olabilmiş ve ortaya dini ilimler alimi olmayan ama müctehidlerin ictihadlarını esas alarak Allah’a kulluk etme bilgi derecesinde olan, islamı ruhaniyetiyle yasayan şeyhler murebbiler çıkmıştır.

Yine eski dönemlerde Allahın rızasını kazanma kasdından baksa bir sebeple seri ilimler öğrenilmezken, sonraları şer’i ilimleri makam ve mevki ve meslek olsun diye öğrenen gönlü Allah’a kullukta olmayan, öğrendikleri ile amel etme derdi taşımayan ilim adamları da çıkmıştır. 
Zul cenaheyn diye nitelenen ilim adamlarının bir kanatları zayıf olabildiği gibi şer’i ilimlerde uzman olanların diğer kanatları zayıf olabilmiştir. Hepsinin Allah’ın kendilerine bahşettiği istidatları kadar kemalden nasipleri olmuştur, olmaktadır.
Günümüzde şer’i ilimler de uzman alim bulursanız onlara tabi olmalısınız onların meclislerine devam etmeliniz. Ahlakınızı tedavi etmek bu durumda Allah’tan yardım isteyerek kendinize kalıyor.

Şer’i ilimleri öğrendikten sonra ahlakiyatta hoca bir şeyh bulursanız, onun da talebesi olup hocanın kolaylaştırıcılığından faydalanarak kısa sürede Allah’a kullukta büyük mesafeler kat etmeniz mümkündür. Ama şeyh bulsanız da itaat edecek Allah tevfikiniz yoksa gene nafile…

Şeyh dediğimiz murebbinin şer’i ilimler uzmanı olmaması durumunda bazı sıkıntılar yasamanız da mümkün. Şeyhin salihliği size salah kazandırabilir ama namazı kılmada sorunlar varsa oruç ahkamını bilmiyorsanız hac erkanını ihmal etmişseniz Allahın rızasını bu salahla kazanamazsınız.