Soru 1: Selamun aleyküm. Hocam, Haşr-i Cismaniyi inkâr edenlerin küfre düştüğü ile ilgili olarak akla hemen İmam Gazali (rahmetullahi aleyh) geliyor. Diğer temel Akaid kitaplarımızdan da Haşr-i Cismani ve inkâr edenlerin durumları hakkında bilgileri paylaşmanız mümkün müdür?
 
Soru 2: Hocam bu konuda cehaletinden dolayı kafa karışıklığı yaşayan ehli sünnet birisine Ehli Sünnet Akaid Kitaplarından birkaç açıklayıcı örnekle açıklamanız mümkün müdür? Yani kişi “Nasıl yani yeniden diriliş bu bedenlerimizle mi olacak ahirette sadece ruhlar olmayacak mı? Ehli Sünnet Alimlerinden bunu bana açıklar mısın?” Diye ricada bulunan şahısa açıklamak için. Detaylı ilmi bir izahınız olursa çok seviniriz. Cevabınız için teşekkür ederim.
 
Soru 3: Toplum içerisinde bazı filozofların düştüğü hataya düşüp kendi zihin dünyasında Ahiret alemini sadece Ruhani sanıp Kuran ve Sünnetteki cismani ifadeler mecaz sanma hatası da dolabiliyor. Bunun böyle olmadığını böyle hatalı tevillerde bulunmanın ehli sünnet ulemanın izahıyla ifade edilmesi bazı kardeşlerimiz için büyük fayda vereceğini umuyorum.

Cevaptan önceki mülahazam:
Bedensel dirilişin inkârı küfürdür. Bir mümin bedensel dirilişi inkâr ederse islamdan çıkar.
 
Bedensel dirilişin inkârı on yıllardır ülkemizin "elit ilahiyat fakültelerinde esnetilmektedir" ve inkâr edilmesinin küfrü gerektirmeyeceği iddia edilmektedir.
 
Konu hakkında bir münasebetle bulunduğum bir akademik ortamda meşhur üç hoca dan birisi ne inkâr küfür iken neden öğrencilerinize küfür olmaz diyorsunuz dediğimde şu hulasa cevapları aldım.
1. İslam filozoflarının bedensel dirilişi inkâr etmeleri sabit değildir. Gazali bu işi abartmış ve felsefecileri töhmet altında bırakmıştır.
2- Bedensel diriliş ayetlerde açıkça yoktur. Bu sebeple inkârı küfrü gerektirmez.
3- Biz bedensel dirilişin inkârı küfür desek öğrenciler zaten islam felsefesinden uzak duruyorlar Bu derslere devam edecek ve islam felsefesi branşını seçecek öğrenci kalmaz.
Bu sebeplerle bu konuyu esnetme kararı aldık ve küfür demiyoruz.

Sizin sorunuzu bu cerçevede cevaplayacak olursak
1- Bedensel dirilişin inkârı küfürdür. Açıkça ayetlerle sabittir.
Gazali olayı saptırmamıştır ve yaptığı inkârla alakalı tesbitler islam filozofu diye nitelenen " gayri müslim filozofların eserlerinde vardır.
2- İbn Sina gibi filozoflar açıkça bedensel dirilişi inkâr etmişlerdir. Azap da sevap da ruha olacaktır tezine inanmaktadırlar.
Filozofların azap anlayışları da islam inancındaki gibi değildir. Azap ruhların iyilik- hasenat yüklemelerinin eksik olmasıyla bedenden kurtulduktan sonra alemde seyahat edememeleri şeklinde olacaktır.
Ruhları dünyada iyilik yüklemiş olan ruhlar bedenden kurtulunca alemde seyahat edecek ve hür şekilde sonsuza kadar gezeceklerdir. Ve bu da ruhların cennetidir.
Çok uzun yıllar sonra günah ağırlığı yüklü ruhlar da arınırlarsa onlarda cennet denilen ruhun arınması ve hürriyeti nimetine kavuşacaklardır.
3- İlahiyat öğrencilerinin felsefeden uzaklaşması bir sorun değildir. Felsefe ya da kelam her aklın işi değildir. Bu konuda akli yeterliliği olan öğrencilerin bu ilim dallarıyla uğraşması yeterlidir. Dolayısıyla öğrenciler felsefe ve kelamdan uzaklaşmasın için küfür olan bir şeyin değilmiş gibi anlatılması çok yanlıştır. İlmi dirayet ve ahlaka da sığmaz. İslama da muhalif davranış olur.

Cismani dirilişi ifade eden ayetler:

1. Ayet Yasin suresi 78-79
Ayette kemiklerimizi çürüyüp kaybolduktan sonra kim diriltecekmiş şeklindeki inkârı edenlere cevap verilmekte ve onları ilk kim yarattıysa o tekrar diriltecektir denilmektedir.
Allahın her yaratışı iyice bildiği de vurgulanıp iradesiz ve tekrar edemeyeceği bir yaratmayla kullarını yaratmadığı açıkça vurgulanmaktadır.
 

وَضَرَبَ لَنَا مَثَلاً وَنَسِيَ خَلْقَهُۜ قَالَ مَنْ يُحْـيِ الْعِظَامَ وَهِيَ رَم۪يمٌ ﴿٧٨﴾
قُلْ يُحْي۪يهَا الَّـذ۪ٓي اَنْشَاَهَٓا اَوَّلَ مَرَّةٍۜ وَهُوَ بِكُلِّ خَلْقٍ عَل۪يمٌۙ ﴿٧٩﴾

2. Ayet Yasin suresi 51- 54
Ayetlerde "sur" a üflendiğinde her yaratılmışın kalkıp rablerinin kalk emrine uyarak toplanacakları ve bizi mezarımızdan kim kaldırdı diyecekleri sonra kendilerine peygamber olarak gönderilenlerin dediklerinin doğru çıktığını onların uyardıkları diriliş budur diyerek itraf edecekleri haber verilmektedir.
 

وَنُفِـخَ فِي الصُّورِ فَاِذَا هُمْ مِنَ الْاَجْدَاثِ اِلٰى رَبِّهِمْ يَنْسِلُونَ ﴿٥١﴾
قَالُوا يَا وَيْلَنَا مَنْ بَعَثَنَا مِنْ مَرْقَدِنَ۔اۢ هٰذَا مَا وَعَدَ الرَّحْمٰنُ وَصَدَقَ الْمُرْسَلُونَ ﴿٥٢﴾
اِنْ كَانَتْ اِلَّا صَيْحَةً وَاحِدَةً فَاِذَا هُمْ جَم۪يعٌ لَدَيْنَا مُحْضَرُونَ ﴿٥٣﴾
فَالْيَوْمَ لَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْـٔاً وَلَا تُجْزَوْنَ اِلَّا مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿٥٤﴾

3. Ayet - Kıyame 3- 4
Ayeti kerimede insanların kafirlerinin onların ölümlerinden sonra dağılıp yok olan kemiklerini Allahın toplayıp diriltip et giydiremeyeceğini zannettikleri haber verilip, etlerini de kemiklerini de yaşarlarken olduğu gibi tekrar yerli yerine koymaya yüce Allahın kadir olduğu vurgulanarak bedensel diriliş isbat edilmektedir.
 

اَيَحْسَبُ الْاِنْسَانُ اَلَّنْ نَجْمَعَ عِظَامَهُۜ ﴿٣﴾
بَلٰى قَادِر۪ينَ عَلٰٓى اَنْ نُسَوِّيَ بَنَانَهُ ﴿٤﴾

4. Ayet Meryem 66 72
Ayette insanların iman etmeyenlerinin
Öldükten sonra diriltilmeleri ile alakalı peygamberlerin haberlerini yalanladıklarını kayda geçtikten sonra insanların bedensel dirilişi inkâr edenlerine uyarılar yapılmaktadır. İnsan hiç yokken Allahın onu yarattığı yani su olmadan bile anne babasının menisi oluşu sonra döllenip devamında et kemik oldukları sonra akl eden idrak eden insana haline gelişleri inkârcı insanlara hatırlatılıp buradan hareketle dirilişi ve bedensel dirilişi düşünmeleri insana öğütlenmektedir.
Allah yemin ederek insanları ve cinleri ölmelerinden sonra tekrar dirilteceğini haber vermekte; sonra cehennem yakınlarında hiçbir kaçış imkanı ellerinde olmaksızın onların sorgulanacakları haber verilmektedir.
Ayeti okuyan bir iman sahibi dirilişin ve bedensel dirilişin hak olduğunu bu yalın açık seçik ifadelerden anlayacaktır.
 

وَيَقُولُ الْاِنْسَانُ ءَاِذَا مَا مِتُّ لَسَوْفَ اُخْرَجُ حَياًّ ﴿٦٦﴾
اَوَلَا يَذْكُرُ الْاِنْسَانُ اَنَّا خَلَقْنَاهُ مِنْ قَبْلُ وَلَمْ يَكُ شَيْـٔاً ﴿٦٧﴾
فَوَرَبِّكَ لَنَحْشُرَنَّهُمْ وَالشَّيَاط۪ينَ ثُمَّ لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ جِثِياًّۚ ﴿٦٨﴾
ثُمَّ لَنَنْزِعَنَّ مِنْ كُلِّ ش۪يعَةٍ اَيُّهُمْ اَشَدُّ عَلَى الرَّحْمٰنِ عِتِياًّۚ ﴿٦٩﴾
ثُمَّ لَنَحْنُ اَعْلَمُ بِالَّذ۪ينَ هُمْ اَوْلٰى بِهَا صِلِياًّ ﴿٧٠﴾
وَاِنْ مِنْكُمْ اِلَّا وَارِدُهَاۚ كَانَ عَلٰى رَبِّكَ حَتْماً مَقْضِياًّۚ ﴿٧١﴾
ثُمَّ نُنَجِّي الَّذ۪ينَ اتَّقَوْا وَنَذَرُ الظَّالِم۪ينَ ف۪يهَا جِثِياًّ ﴿٧٢﴾

 İslam filozofu denilen gayri müslim filozofların - İbn Sina vs. gibi Bedensel dirilişi inkârı eserlerinde açıkça vardır.
Cumhuriyet döneminin "kelamcısı İzmirli İsmail Hakkı" bile bu durum hakkında yayınladığı makalelerde itiraflarda bulunmuştur.
İlgili makalesini daha önce yayınlamıştım.
Yine Gazali'nin filozoflardan naklettiği inkârın onların eserlerinde ki yerlerini de yayınlamıştım.
Burada tekrar etmeyeceğim.

Son dönemde Kuran’ın tarihselliği tezinin savunucularının da bedensel dirilişi inkar ettikleri birer vakiadır. Bu boyutla da onlar ve onlara destek verenler bu inançları sebebiyle islam dairesinin dışındadırlar.
Umarım bu cevap sizin için yeterli olur.