| Künyesi : Prof. Dr. | Lakabı : |
| Tabakası : 20.Yüzyıl | E-Posta : ismail.aka@ege.edu.tr |
| D.Yeri : İzmir/Selçuk | D.Tarihi : |
| Görevi : Akademisyen,Öğretim Üyesi,Öğretmen | Uzm.Alanı : Tarih |
| Görev Aldığı Kurumlar : Dil Ve Tarih Coğrafya Fakültesi (Ankara Üniv.) | Mezuniyet : Dil Ve Tarih Coğrafya Fakültesi (Ankara Üniv.) |
| Bildiği Diller : Almanca, Farsça | Mezhebi : İtikad : , Amel : , Ahlak : |
| Ekleyen : Nurgül Çepni/2010-02-25 | Güncelleyen : /0000-00-00 |
İsmail Aka
1942 yılında İzmir/Selçuk’ta doğdu.
1965 yılında A.Ü.DTCF Tarih Bölümü’nde mezun oldu ve Ortaçağ Tarihi anabilim dalına asistan olarak girdi.
Farsça bilgisini artırmak ve incelemelerde bulunmak üzere 1968-1969 yıllarında İran hükümetinin bursu ile İran’a gitti.
Bu arada 1969 yılı yaz aylarında Afganistan'da araştırmalarda bulundu.
Döndükten sonra 1971 yılında hazırladığı, ‘Timur’un Ölümünden Sonra Hakimiyet Mücadeleleri ve Şahruh’un Saltanatı Ele Geçirmesi (1405-1411)’ teziyle doktorasını tamamladı.
1974 yılında DAAD bursu ile Almanya-Blaubeuren’de dil kursuna devam etmiştir.
1975-76 öğretim yılında da Avusturya hükümetinin bursunu kazanarak Viyana’da dokuz ay süreyle Milli Kütüphanedeki yazmalar üzerinde ve Orientalistik Enstitüsünde çalışmalarda bulundu.
1978 yılında, ‘Mirza Şahruh Zamanında Timurlu İmparatorluğu (1411-1447)’ teziyle Doçent unvanını kazanmıştır.
O dönemde çıkan bir kanun gereği profesör olabilmek için üniversite değiştirmek zorunda kalınca, 1986 yılında Ege Üniversitesi Tarih Bölümüne atanarak Bölüm başkanı olmuştur.
Üniversitenin çeşitli birimlerinde yöneticilik yapmıştır.
1987-1996 yıllarında Sosyal Bilimler Enstitüsü müdürlüğü, 1986-87’de Türk Dili Bölümü Başkanlığı ve Türkçe Öğretim Merkezi (TÖMER) başkanlığı, 1987-1988’de Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Başkanlığı ile Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur.
1985-88 yıllarında Kültür Bakanlığı Yayın Danışma Kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur.
1970 yılında Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü (Ankara), 1983 yılında Türk Tarih Kurumu, 1990 yılında Societas Iranologica Europaca’ya üye seçilmiştir.
1996 yılında memleketi olan Selçuk'ta Belediye tarafından tahsis edilen mekânda, uzun süredir toplamakta olduğu kitaplarının önemli bir kısmını bağışlayarak "Prof. Dr. İsmail Aka Kütüphanesini" oluşturmuş olup, 10.000 kitap bağışladığı bu kütüphaneye kitap bağışı halen devam etmektedir.
Evli ve üç çocuk babasıdır.
Eserleri:
Timur ve Devleti, Ankara 1991; (Özbek Türkçesine Çev. Thir Kahhar, Büyük Temur Devleti, Taşkent 1996).
Mirza Şahruh ve Zamanı ( 1405-1447), Ankara 1994.
Timurlular, Ankara 1995.
İran’da Türkmen Hakimiyeti, Ankara 2001.
Makaleler:
“Emir Timur ve İmar Faaliyetleri”, Türk Yurdu VII/1-2 (Ocak-Şubat 1968), 27-28, 343-344.
“Gazi Umur Beg ve Denizcilik Tarihimizdeki Yeri”, Ocak I/9, 1968, 12-13.
“900. Yılddönümü Dolayısıyle İslâm Dünyasında Türk Hakimiyeti ve Malazgirt Zaferi”, Töre 31, 1971, 10-12.
“Orhun Âbideleri”, Töre 31, 1971, 24-27.
“Malazgirt Savaşı Hakkında Kaynaklar-Reşidüddin Fazlullah (Camiü’t-Tevarih) ve Kerimüddin Mahmud (Müsameretü’l-Ahbar)”, Belgelerle Türk Tarihi Dergisi 47, 1971, 76-78.
“Mirza Şahruh Zamanında (1405-1447) Timurlularda İmar Faaliyetleri”, Belleten, c: XLVIII, s: 189-190, Ocak-Nisan 1984.
“Timurlular Devleti”, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, IX. Cilt, İstanbul 1988, 181-300.
“Şahruh’un Kara Koyunlular Üzerine Seferleri”, Tarih İncelemeleri Dergisi IV, 1989, 1-20.
“Orta Asya’da İslâmiyetin Yayılması ve Ahmed Yesevî Sevgisi”, Nihal Atsız ve Nejdet Sançar Armağanı, Afyon 1995, 1-9.
“The Agricultural and Commercial Activities of the Timurids in the First Half of the 15th Century”, Oriente Moderno, Nuova Serie, yıl XV/LXXVI-2, 1996, 9-21.
“Eflaki’nin Menakıbü’l-Arifin’inde Türkler ve Moğollar’a Dair Bazı Kayıtlar”, Türk Dünyası Araştırmaları Faruk Sümer’e Armağan Özel Sayısı, 100, 1996, 89-95.
“Orta Asya’da İslâmiyet’in Yayılması ve Ahmed Yesevî Sevgisi”, Ahmed-i Yesevî Hayatı-Eserleri-Fikirleri-Tesirleri, Seha Neşriyât, İstanbul 1996, 521-532.
“Timur’un Ölümünden Sonraki Hakimiyet Mücadelelerine Kısa Bir Bakış”, A. Ü. D. T. C. F., Cumhuriyetin 50. Yıldönümünü Anma Kitabı, Ankara 1974, 383-390.
“Timur’un Ölümünden Sonra Güney-İran’da Hâkimiyet Mücâdeleleri”, Atsız Armağanı, İstanbul 1976, 13-15.
“Emir Timur ve İmar Faaliyetleri”, Türk Kültürü, XVI/185, 1978, 295-297.
”XV. Yüzyılın İlk Yarısında Timurlular’da Ziraî ve Ticarî Faaliyetler”, İ.Ü. Tarih Enstitüsü Dergisi, X-XI, 1979-1980, 111-120.
“Hazar Ötesi Türkmenlerinde Bir Düğün Merasimi”, Türk Kültürü, XVIII/207-208, 1980, 108-110.
“Hazar Ötesi Türkmenlerinde Din ve Dinî İnanışlar (İnce Burun Köyü)”, Türk Kültürü, XVIII/215-216, 1980, 307-310.
“Eski Türk Hukukunda Yasa”, Töre, XIII/153, 1984, 46-48.
“Mirza Şahruh Zamanında (1405-1447) Timurlularda İmar Faaliyetleri”, Belleten, XLVIII/189-190, 1984, 285-297.
“Timur’un Ölümünden Sonra Doğu Anadolu, Azerbaycan ve Irak-ı Acem’de Hâkimiyet Mücâdeleleri”, Türk Kültürü Araştırmaları, XXII/1-2, 1984, 49-66.
“Timur’un Ankara Savaşı (1402) Fetihnâmesi”, Türk Tarih Belgeleri Dergisi, XI/15, 1986, 1-23.
“Timur ve Timurlular Devleti (1370-1507)”, Tarihte Türk Devletleri, II, Ankara 1987, 553-558.
“Şahruh’un Kara-Koyunlular Üzerine Seferleri”, Tarih İncelemeleri Dergisi, IV, 1989, 1-20 (Azeri Türkçesi’ne çevirisi: Beşaret Beşirova, Azerbaycan İlimler Akademisi Tarih Felsefe Hukuk Dergisi, 4, Bakü 1990).
“Selçuklu Sultanlarının Ölümleri ve Gömüldükleri Yerler I. Büyük Selçuklular”, Türk Kültürü, XXVII/310, 1989, 99-110.
“Selçuklu Sultanlarının Ölümleri ve Gömüldükleri Yerler II. Irak Selçukluları”, Türk Kültürü, XXVII/312, 1989, 227-235.
“Diyarbakır’da Akkoyunlu Hakimiyeti”, Türk Kültürü, XXVIII/325, 1990, 296-303.
“Timurluların Azerbaycan ile Alakaları”, Türk Kültürü, XXX/345, 1992, 11-17.
“İpek Yolu Üzerinde İran”, 3 Mayıs 1944, 50. Yıl Türkçülük Armağanı, İzmir 1994, 37-43.
“Timur’un Tire’ye Gelişi ile İlgili Bir Kitabe”, Türk Kültüründe Tire, Ankara 1994, 21-24.
Ak Koyunlular (1340-1571)- The Ak Koyunlus (1340-1571)”, Türk Dünyası Kültür Atlası-A Cultural Atlas of the Turkish World, I, Türk Kültürüne Hizmet Vakfı, İstanbul, 1997, S. 307-311.
“Kara Koyunlular(1376-1469)- The Kara Koyunlus (1376-1469)”, Tük Dünyası Kültür Atlası-A Cultural Atlas of the Turkish World, I, Türk Kültüründe Hizmet Vakfı, İstanbul, 1997, S. 316-320.
“Timurlular Devleti (1370-1507)”-The Timurids (1370-1507), Türk Dünyası Kültür Atlası-A Cultural Atlas of the Turkish World, I, Türk Kültürüne Hizmet Vakfı, İstanbul, 1997, S. 322-28.
“Timurlularda Hâkimiyet Anlayışı”, Türk Kültürü, XXXVII/430 (Şubat, 1999), S. 84-85.
“1920-1930 Yılları Arasında Azerbaycanlıların Yurt Dışındaki Basın Faaliyetleri”, Türk Kültürü, XXXVII/431 (Mart, 1999), S.139143.
“Timur Devri Anadolusu”, Osmanlı, Ankara 1999, I, 229-234.
“Göçebelikten Rönesansa Bir Türk Devleti: Timurlular”, Türk Kültürü, XXXVIII/452,2000, 716-723.
“Timur Sâdece Bir Asker mi idi?”, Belleten, LXIV/240, 2001, 453-466.
“Selçuklu Sonrası Orta Doğu’da Türk Varlığı”, Türkler, Ankara 2002, VI, 839-860.
“Timurlular”, Türkler, Ankara 2002, III, 517-533.
Bildiriler:
“Hazar Ötesi Türkmenlerinde Hayvancılık, Ziraat ve Yemekler”, II. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri V., Ankara 1983, 5-10.
“İbni Sina’nın Tarihteki Yeri”, İbni Sina Kongresi: 14 Mart 1984, Erciyes Üniversitesi, Kayseri 1984, 10-16.
“Osmanlılardan Önce Türklerde Egemenlik Anlayışı”, Millî Egemenlik, Sempozyum ve Panellerde Sunulan Bildiriler (26.5.1987), TBMM Millî Egemenlik ve Atatürk Sempozyumu, Edirne 1987, 39-44.
“Şahruh’un Azerbaycan ve Doğu Anadolu Üzerine Seferleri”, X. Türk Tarih Kongresi, Ankara, 22-26 Eylül 1986, Kongreye Sunulan Bildiriler, III, Ankara 1991, 1081-1086.
“X. Yüzyıldan XX. Yüzyıla Kadar Şiilik”, Milletlerarası Tarihte ve Günümüzde Şilik Sempozyumu, İstanbul 13-15 Şubat 1993, İslami İlimler Araştırma Vakfı, İstanbul 1993.
“İpek Yolu Üzerinde İran”, UNESCO İpek Yolları Deniz Araştırma Gezisi Konferansları (E. Ü. Edebiyat Fakültesi 30 Ekim 1990), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1993, 55-64.
“XV. Yüzyılın İlk Yarısında Herat-Kahire Münasebetleri”, XI. Türk Tarih Kongresi, Ankara 5-9 Eylül 1990, Kongreye Sunulan Bildiriler II, Ankara 1994, 805-812.
“Timur’un Çin ile Münasebetleri”, XII. Türk Tarih Kongresi, Ankara 1999, 609-613.
“Menâbi-i Türkî Merbut be Devrân-ı Mogolan ve Timurîyân( Moğollar ve Timurlular Devri ile İlgili Türk Kaynkaları)”, Mecmuâ-yi Makâlât-ı Revâbıt-ı Ferhengi ve Tarihî-yi İran ve Türkiye, I, Tahran 1381 h.ş.(2002), s. 55-64/59-67.
“Anadolu’dan İran’a Göçler(Muhâcerâthâ-yi ki ez Anatoli be İran Sûret Girift), Tarihten Günümüze Türk İran İlişkileri Sempozyumu, (16-17 Aralık 2002, Konya), TTK yayınları Ankara 2003, s.57-63/87-97.
“Timur, Ulemâ ve Din”, XIV. Türk Tarih Kongresi, Ankara
XV. Yüzyılın İlk Yarısında Timurlu Hükümdarlarının Dinî Tavırları, XV. Türk Tarih Kongresi, Ankara 2006, (Basılacak)
Ansiklopedi Maddeleri:
“Şah Alem I”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 185.
“Şah Alem II”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 186.
“Şahin Giray”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 188.
“Şah İsmail”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 188-190.
“Şehabeddin Mercanî”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 232-233.
“Şahpur I”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 192-193.
“Şahpur II”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 193.
“Şahpur III”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 193.
“Şahruh Mirza”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 193-194.
“Şah Sevenler”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 194-195.
“Şah Şuca”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 195.
“Şeybanî Han”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 267.
“Şeybaniler”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 267-268.
“Tahir b. Hüseyin”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 336-337.
“Tahiriler”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 337-338.
“Tahmasb I”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 341-343.
“Tahmasb II”, Türk Ansiklopedisi 30, Ankara 1981, 343-344.
“Teküder”, Türk Ansiklopedisi31, Ankara 1982, 52.
“Timurtaş (İlhanlı)”, Türk Ansiklopedisi 31, Ankara 1982, 232-233.
“Timurtaş (Osmanlı)”, Türk Ansiklopedisi 31, Ankara 1982, 233.
“Toktamış”, Türk Ansiklopedisi 31, Ankara 1982, 283-285.
“Tuğluklular”, Türk Ansiklopedisi 31, Ankara 1982, 453-454.
“Tuğrulşah”, Türk Ansiklopedisi 31, Ankara 1982, 478.
“Turgut Oğulları (Turgutlular)”, Türk Ansiklopedisi 32, Ankara 1983, 17-18.
“Uluğ Bey”, Türk Ansiklopedisi 33, Ankara 1984, 2-3
“Uluğ Muhammed Han”, Türk Ansiklopedisi 33, Ankara 1984, 6.
“Utbî Ebu Nasr Muhammed b. Abdülcebbar”, Türk Ansiklopedisi, 33, 1984, 117.
“Üveysîler”, Türk Ansiklopedisi 33, Ankara 1984, 224-225.
“Vasıfî”, Türk Ansiklopedisi 33, Ankara 1984, 264.
“Yahya b. Abdüllatif-i Kazvinî”, Türk Ansiklopedisi 33, Ankara 1984, 378.
“Yıvalar”, Türk Ansiklopedisi 33, Ankara 1984, 446.
“Zahirüddin Mar’aşî”, Türk Ansiklopedisi 33, Ankara 1984, 477.
“Zaho”, Türk Ansiklopedisi 33, Ankara 1984, 477.
“Zerenc”, Türk Ansiklopedisi 33, Ankara 1984, 485-486.
“Zerkub-i Şirazî”, Türk Ansiklopedisi 33, Ankara 1984, 486.
“Aharî, Abu Bakr Rotbî”, Encyclopaedia Iranica I, Columbia University-New York 1984, 634.
“Ahmad b. Hosayn b. Ali Kâteb”, Encyclopaedia Iranica I, Columbia University-New York 1984, 640-641.
“Ahmad b. Mohammad Tabrizî”, Encyclopaedia Iranica I, Columbia University-New York 1984, 661.
“Zerenc”, İslam Ansiklopedisi XIII, İstanbul 1986, 538-541.
“Zünnun Beg Argun”, İslâm Ansiklopedisi XIII, İstanbul 1986, 656-658.
“Acâibü’l-Makdûr”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi I, İstanbul 1988, 318.
“Aksarayî, Kerîmüddin”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi II, İstanbul 1989, 293.
“Hândmîr”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi XV, İstanbul 1997, 550-552.
“Hindûşah es-Sâhibî”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi XVIII, İstanbul 1998, 116-117.
“Şahruh Mirza”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (Basılacak)
“Timurlular”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, (Basılacak)
Çeviriler ve Aktarmalar:
