Hit (1258) Y-2572

Agaci

Künyesi : Lakabı :
Tabakası : E-Posta :
D.Yeri : D.Tarihi :
Görevi : Memur Uzm.Alanı :
Görev Aldığı Kurumlar : Mezuniyet :
Bildiği Diller : Mezhebi : İtikad : , Amel : , Ahlak :
Ekleyen : /2008-06-27 Güncelleyen : /0000-00-00

AGACÎ

Gazneli sarayında

hükümdarı görmek isteyen kimseleri

huzura çıkaran yüksek dereceli memur;

hâcib, mabeyinci.

Kaynaklarda agâcî veya âgâcî şekille­rinde geçen kelime Muhammed Kazvînî’ye göre Türkçe olup hükümdarın emirlerini devlet adamlarına tebliğ eden. devlet adamlarının arzlarını da hükümdara ileten memurun unvanıdır (bk. Nizâmî-i Arûzî, Çehâr Makale, nşr. Muhammed Kazvînî, s. 130; Avfî, Lübâbü'l-elbâb, I, 297-298).

Ancak bu kelime, Gazneliler'in hüküm sürdüğü çağda ya­zılan Dîvânü lugâti't-Türk ile Kutadgu Bilig'de görülmediği gibi, daha sonraki devirlere ait sözlük ve diğer eserlerde de bulunmamaktadır.

Dîvân ile Kutad­gu Bilig'de yer alan ağıcı ise "hazine­dar" mânasındadır ve bu memurun gö­revi agâcînin görevinden çok farklıdır.

Buna göre Kazvînî ‘nin görüşü, agâcînin şeklen Türkçe kelimelere benzemesine dayansa gerektir.

Sâmânî Hükümdarı II. Nûh b. Mansûr'un (977-997) sarayında yaşadığı bili­nen Buharalı Emîr Ebü'l-Hasan Ali b. İlyâs'ın "el-agâcî" unvanını taşıması (bk. Nizâmî-i Arûzî, a.e., nşr. Muhammed Muîn, s. 44, 85, 87), Sâmânî sarayında da "agâcı" unvanlı bir memurun bulundu­ğuna delil teşkil edebilir. Gazneliler'in. Sâmânî devlet teşkilâtı geleneklerini sürdürmüş oldukları göz önüne alına­rak, agâcînin de Gazneliler'e Sâmânîler'den geçtiği kabul edilebilir. Gazneli tarihçisi Beyhakî, agâcînin hükümdara en yakın memur olduğunu, savaşta ve barışta daima yanında bulunduğunu, hadım olması sebebiyle hareme de gi­rip çıkabildiğini bildirdikten sonra, resmî vazifesini hükümdarla görüşmek is­teyen kişilerin hüviyetlerini tesbit et­mek, girmelerine müsaade aldıktan son­ra onları huzura götürmek, devlet rica­linden gelen yazıları hükümdara sun­mak ve hükümdarın emirlerini ilgililere bildirmek şeklinde ifade etmektedir.

Selçuklu Devleti'nin saray teşkilâtın­da agâcî tâbiri kullanılmadığı halde, ilk zamanlarda iki önemli şahsın bu unvanı taşıdıkları görülmektedir.

Bunlardan bi­ri Tuğrul Bey'in hâcibi Abdurrahman Alp Zen (?) el-Agâcî, diğeri ise Alpars­lan'ın Arslan Beygu oğlu Kutalmış ile yaptığı savaşta (1064), sultanın emîrleri arasında yer almış olan Emîr Agâcidir. Adı geçenlerin Selçuklular'ın hizmetine girmiş Gazneli emîrler olmaları muhte­meldir.

Çünkü birçok Türk asıllı Gazneli ve Büveyhî emîrinin Selçuklular'ın hiz­metine girdikleri bilinmektedir.

Otel Tekstili antalya escort sakarya escort mersin escort gaziantep escort diyarbakir escort manisa escort bursa escort kayseri escort tekirdağ escort ankara escort adana escort ad?yaman escort afyon escort> ağrı escort ayd?n escort balıkesir escort çanakkale escort çorum escort denizli escort elaz?? escort erzurum escort eskişehir escort hatay escort istanbul escort izmir escort kocaeli escort konya escort kütahya escort malatya escort mardin escort muğla escort ordu escort samsun escort sivas escort tokat escort trabzon escort urfa escort van escort zonguldak escort batman escort şırnak escort osmaniye escort giresun escort ?sparta escort aksaray escort yozgat escort edirne escort düzce escort kastamonu escort uşak escort niğde escort rize escort amasya escort bolu escort alanya escort buca escort bornova escort izmit escort gebze escort fethiye escort bodrum escort manavgat escort alsancak escort kızılay escort eryaman escort sincan escort çorlu escort adana escort