Ebu’l-Muîn en-Nesefî (Ö. 508/1114)
Ebu’l-Muîn Meymûn b. Muhammed b. Muhammed b. Mu’temed b. Muhammed b. Mekhûl en-Nesefî .

Nesef’te yetişmiş ve “en-Nesefî” nisbesiyle meşhur olmuş bir Mâturîdî kelâmcısıdır.
Bazıları “Ebu’l-Muîn” kelimesini “Ebu’l-Maîn” olarak okumuşlar ve açıklamasını, “gerçek onun dilinden pınar gibi aktığındandır” şeklinde yapmışlardır. O, “Seyfü’l-Hakk” ünvanıyla meşhur olmuştur. ‘
Kaynaklarda Ebu’l-Muîn en-Nesefî’nin doğumuyla ilgili farklı tarihler zikredilmektedir. Bazıları 418/1027 tarihini verirken, bazıları da 438/1047 tarihini vermektedir. Alâuddin Ebû Bekr Muhammed es-Semerkandî’den fıkıh okumuştur. Fakat onun 508/1114 tarihinde vefat ettiği hususunda ittifak vardır.

Eserleri:
•Tabsıratu’l-Edille
Ebu’l-Muîn en-Nesefî’nin kelâm ile ilgili eserleri, çeşitli kütüphanelerde yazma olarak bulunduğu gibi, matbu olarak da bulunmaktadır.
Tabsıratü’l-Edille’nin, Claude Selâme tarafından Tabsıratü’l-Edille fî Usûlid-Dîn alâ Tarîkati’l-İmam Ebî Mansûr el-Mâturîdî (Dımaşk, 1993) ismiyle 2 cilt hâlinde tahkikli neşri yapılmıştır.
Ayrıca Türkiye’de de bu kitabın Prof. Dr. Hüseyin Atay tarafından I. cildinin tenkitli neşri yayınlanmıştır. Atay, bu esere yazmış olduğu girişte, Ebu’l- Muîn en-Nesefî ve Tabsıratü’l-Edille hakkında çok değerli bilgiler vermektedir.

•Şerhu’l-Câmii’l-Kebîr
•et-Temhîd
Tabsıratü’l-Edille’nın bir özeti mahiyetindedir.
Çok sayıda yazma nüshası bulunan bu eserin iki ayrı şahıs tarafından tahkikli neşri yapılmıştır,
-Dr. Abdulhayy Kâbîl, et-Temhîd fî Usûli’d-Dîn, Kahire, 1408/1987.
-Ceybullah Haşan Ahmed, et-Temhîd li Kavâidî’t-Tevhîd, Kâhire, 1406/1986.

•Bahru’l-Kelâm fî İlmi’t-Tevhîd
Bu eser, Manastırlı Lâlî Hasan Efendi tarafından Tercüme-i Bahri’l-Kelâm mine’l-Akâid adıyla tercüme edilmiştir.
•Menâhicu’l-Eimme
•İzâhu’l-Mehacce li Kevni’l-Akli Hucce

Hakkında Yapılan Çalışmalar:
• Dr. Sabri Erdem, Tabsire'ye Semantik Yaklaşım, (Doktora Tezi),Ankara, 1988.
• Şaban Ali Düzgün, İslâm Filozoflanyla Karşılaştırmah Olarak Nesefi'de Allah-Âlem İlişkisi, (Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 1996.
• Mehmet Ulusan, Ebu'l-Muin en-Nesefi ve Kelam İlmindeki Yeri,(Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniv. Sos. Bil. Ens., 1990.
• Zeki Sarıtoprak, Ebu'l-Muin en-Nesefi'ye Göre Tekvin Stfatı,Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniv. Sos. Bil. Ens., 1985.
• M. Sait Özervarlı, Ebu'l-Muin en-Nesefî'ye Ait Tabsiratü'l-Edille'nin Kaynakları, (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniv. Sos. BiL Ens., 1988.

Hakkında Bilgi Kaynakları :
el-Kuraşî, el-Cevâhir, 308a;
Kâtip Çelebi, Kesfu'z-Zunûn, I, 337, 484;
el-Leknevî, el-Fevâid, 216;
ez-Zirikli, el-A'lâm, VIII, 301;
Kehhâle, Mu'cem,XIII, 66;
Serkîs, Mu'cem, II, 1856.