Niyamgeranlar - Cemâat-i Niyâmgerân-ı Hâssa

Maaş defterlerinde “cemâat-i niyâmgerân-ı hâssa” olarak geçen bölüğe mensup sanatkârlar kılıç, bıçak, hançer gibi aletlerin kınlarını hazırlamaktan sorumluydular. Bu türdeki kesici aletlerin kullanımı için bir kın taşımanın gerekliliği düşünüldüğünde bu bölüğün saray teşkilatındaki önemi akla gelmektedir.
Kılıçların ayrılmaz bir parçası olan kınları Osmanlı saray atölyelerinde ahşap, çelik ve üzerleri deri kaplama gibi çeşitli malzemelerden hazırlanmakta, kılıçlarla bütünlük oluşturacak şekilde altın kakma, değerli taş kakma gibi tekniklerle bezenmekteydiler. Süsleme programı genel olarak kılıçlara göre daha sade olan kınların da bazılarının üzerinde usta imzaları görülebilmekteydi.[1]
Ehl-i Hiref maaş defterlerinden 1526 tarihli olan defterde, çeşitli coğrafyalardan bölüğe dâhil olmuş yedi sanatçı görülmektedir. En fazla on iki sanatçının kaydı görülen bölüğün mevcudu 18. yüzyıl boyunca bir adet olmuştur.

[1] Ünsal Yücel, a.g.m., s.65,66.