Hit (3016) KUR-1869

Darul Hadis el Fadıliyye

Kurum Türü : Darul Hadis Kurucusu :
Eğitim Dili : Kuruluş Tar :
Ülke / Şehir : Suriye / Şam (Dımeşk) Özellik :
Ekleyen : Fıkıh Dersleri/2009-08-23 Güncelleyen : Fıkıh Dersleri/2009-08-23

Dâru'l-Hadis El-Fâdılıyye (593/1196):

Sultan Nasır Salâhaddin'in veziri Kâdi Fadıl yaptırmıştır[1].

Emevî Camii'nin kuzey duvarı ile Aziziye medresesi arasında Kellâse Medresesi tarafında yer alır[2].

İbn Şeddâd (Ö.684/1285) "Emvevî camiinde, hadisle uğraşan kimselere tahsis edilen Kellâse'de Kâdî Fadıl'ın yaptığı yerdedir" demektedir[3].

Kâdî Fadıl bu yeri Emevî Camii'ne ilâve etmişti[4].

Ebû Şâme (Ö.665/1266) Salâhaddin'in vefatını anlatırken türbesini, "Kâdî Fadıl'ın Emevî Camiine ilâve ettiği yerin civarındadır" diyerek tarif eder[5].

Dâru'l-hıdîs el-Fâdıliyye'nin yapılış tarihine hic bir kaynakta rastlamıyoruz. Ancak Hıtatu maşk müellifi Ekrem Hasan el-Ulebî'ye göre 593/1196 tarihinde tamamlanmıştır. Gerekçe olarak da Aziziye Medresesi 592/1195'de yapıldığında dâru'l-hadis'in ortada olmayışını göstermekte, " bunun üzerine biz de bundan bir yıl sonra yapıldığını farzettik" demektedir[6].

Buradan hareketle, Aziziye Medresesi'nin yapılış tarihi ile Kâdî Fadıl'ın vefat tarihi arasında (592-596/1195-1200) yapıldığı daha net olarak söylenebilir.

Vâkıfı Kâdî Ebu'l-Hasan Abdurrahim Ali b.Hasan el-Beysânî el-Askalânî, Cemâziyelûlâ 529 (Şubat 1134)'da Mısır'da doğdu, orada yetişti[7]. Ebû Tâhir es-Selefî (Ö.576/1181), Ebû Muhammed el-Osmânî, Ebû Tâhir b.Avn, Ebû'l-Kâsım b.Asâkir, Osman b.Saîd b.Ferec el-Abdî'den hadis okudu.

Esedî, Târîh'inde ondan bahsederken, onun şiir ve belagatta emsalsiz olduğunu hiç kimsenin onu geçemediğini söylemektedir[8].

Salâhaddin'in dikkatini çekmiş olacak ki onu, resmîkâtip, sır emini ve müsteşar olarak yanına aldı. Asrının en büyük kâtibi olarak addedilirdi[9].

Ammâre el-Yümnî (5.569/1173) onun için şöyle demektedir: " Ondan devlet ve millet, kökü sabit, dalları gökyüzünde bir ağacın meyvesinden istifade eder gibi istifade etmiştir",

Kâdî Fâdıl, ilminin yanında çokça sadaka veren, nafile ibadetlerle meşgul bir zât olarak da tanınırdı. İkram ve ihsanı boldu. Senelik kazancı 50 bin dinarı bulurdu.

Kahire'de Şâfi'î ve Mâlikiler için yaptırdığı bir medrese ile bir de yetimler yurdu vardır[10]. Dâru'l-hadîs el-Fâdıliyye için de Doğu Gûtatu Dımaşk'taki[11] mezrealardan biri olan ve Hunûriyye olarak bilinen köyün topraklarında bitişik Bertâyâ Mezreası' vakfetmişti. Bu mezrea, İbnu'l-Havâce Zeyn Abdûlğanî b.es-Sirâc'ın elinde iken, 915/1509 tarihinde Dımaşk ordu nâzı Muhibbuddin'e intikal etmiştir[12],

Dâru'l-hadîs el-Fâdıliyye' nin binâ edilmesinden bu yana tarihçesinin yazılmamış olması gariptir .Bunun sebebi de, Memlûkler zamanında burasının tahrib edilmiş olmasıdır denebilir[13]. Zira bu dâru'l-hadîs sonradan eve çevrildi. Orada Hımsî oğulları oturdular. Sonra bu ev, Türklerin hâkimiyetlerinin sonlarında yıkıldı[14]. Bedrân burada, mimarî özellik olarak, eyvan ve bitişiğinde iki oda ve bir mutfak gördüğünü haber veriyor[15].

Müntehabâtü't-tevârih li-Dımaşk müellifi Edîb el-Hısnî eserinde[16], dâru'l-hadîs içerisinde vâkıfın kabrinin bulunduğunu söylüyorsa da, aynı yerde zayıf olarak zikrettiği ordu nâzı Muhibbuddin'e ait olduğu söyleniyor sözü vakıaya daha uygundur. Çünkü Kâdî Fadıl, 7 Rabîulâhır 596 (26 Ocak 1200) tarihinde Mısır'da vefat etmiş ve Mukattam Dağı eteğinde yaptırdığı türbesine defnedilmişti[17].

Bugün Dâru'l-hadîs el-Fadıliyye'den hiç bir eser kalmamıştır. Salâhaddin'İn türbesiy le Emevî Camii arasında, evlere açılan sokaktan başka bir şey görülmemektedir Bu durumda Dâru'l-hadîsin bulunduğu alan üzerine evler yapıldığı anlaşılmaktadır[18].



[1] Kürd Ali.Hitat.IV,73; Edib el-Hısnî. Müntehabât, s.940; Emine Baytar,"et-Ta'lîm fi Dimaşk", İbn Asâkir. s.293.

[2] Nuaymî, a.g.e., 1.89; Bedrân.Miinâdeme, s.48; Kürd Ali, a.g.e.. IV.73: Edib el-Hısnî, a.g.e., s.940; Muhattatu'l-Müneccid.nr.33, Ulebî.a.g.e.,s.8.

[3] Nuaymî.a.g.e.,I,89 (İbn Şeddâd'dan naklen).

[4] Nuaymî,a.g.e..I.89; Ulebî,a.g.e..s.84.

[5] Ebû Şâme, Ravzateyn, 11,214.

[6] a.g.e.,s.84.

[7] Nuaymî,a.g.e..I.90-91.

[8] Nuaymî,Dâris.,I,90 (Esedî'den naklen).

[9] Ulebî,Hıtat.s.84.

[10] Nuaymî,a.g.e..,1.91.

[11] öuta: Sulak, yeşil arazi. Ğutatu Dimaşk: Beredâ ve kollarının suladığı bostanlar ve köylerden oluşan mıntıkaya verilen isimdir (Kürd Ali,Dimaşk medinetüVsihr ve'ş-şi*r s. 135).

Adres :
Web :
Otel Tekstili antalya escort sakarya escort mersin escort gaziantep escort diyarbakir escort manisa escort bursa escort kayseri escort tekirdağ escort ankara escort adana escort ad?yaman escort afyon escort> ağrı escort ayd?n escort balıkesir escort çanakkale escort çorum escort denizli escort elaz?? escort erzurum escort eskişehir escort hatay escort istanbul escort izmir escort kocaeli escort konya escort kütahya escort malatya escort mardin escort muğla escort ordu escort samsun escort sivas escort tokat escort trabzon escort urfa escort van escort zonguldak escort batman escort şırnak escort osmaniye escort giresun escort ?sparta escort aksaray escort yozgat escort edirne escort düzce escort kastamonu escort uşak escort niğde escort rize escort amasya escort bolu escort alanya escort buca escort bornova escort izmit escort gebze escort fethiye escort bodrum escort manavgat escort alsancak escort kızılay escort eryaman escort sincan escort çorlu escort adana escort