Hit (8866) F-183

Namaz da Dünyalık Dua Etmenin Hükmü, Secde Esnasında Dua Etmenin Hükmü

İlim Dalı : Fıkıh Konusu : Namaz
Soruyu Soran : Cevaplayan : Önder Nar
Cevaplayanın Mezhebi:
Ekleyen : /2006-01-15 Güncelleyen : /0000-00-00

Soru: 5 vakit namaz kılarken secde anında “subhane rabbiyel ala” dedikten sonra şahsi dua edilebilir mi?

el Cevab
: Namazda secde esnasında dünya ve ahiret işleriniz için dua etmeniz 4 mezhebe göre caizdir.

Mesur dualardan okumanız da caizdir. Kendinizin Allah’ı tazim ve saygınızı ifade ettiğiniz cümleler kurarak anmanız da caizdir.

 

Hanefi fukahası dünyevi kelama benzeyen duayı dünyalık sözlerin namazı bozacağı ana kabulü çerçevesinde caiz görmemişlerdir.

Ama dünyanın ve ahiretin hayırlarının istenmesi başınızdaki sıkıntının def edilmesi ve size sabır lutfedilmesi gibi dualar etmeniz ve bunları inşa etmeniz namazı bozmaz.

bkz. [1]

 

Efendimizin ''(namazda) dualardan en güzellerini ve senin hoşuna en çok gidenlerini seçerek dua et''

{ ثُمَّ اخْتَرْ مِنْ الدُّعَاءِ أَطْيَبَهُ وَأَعْجَبَهُ إلَيْكَ

İmam Buharinin rivayeti [2]

عن عبد الله قال كنا إذا كنا مع النبي صلى الله عليه وسلم في الصلاة قلنا السلام على الله من عباده السلام على فلان وفلان فقال النبي صلى الله عليه وسلم لا تقولوا السلام على الله فإن الله هو السلام ولكن قولوا التحيات لله والصلوات والطيبات السلام عليك أيها النبي ورحمة الله وبركاته السلام علينا وعلى عباد الله الصالحين فإنكم إذا قلتم أصاب كل عبد في السماء أو بين السماء والأرض أشهد أن لا إله إلا الله وأشهد أن محمدا عبده ورسوله

ثم يتخير من الدعاء أعجبه إليه فيدعو

Benzer lafızlarla imam et Tahavi rivayet etmiştir.

: إِذَا قَعَدْتُمْ فِي الرَّكْعَتَيْنِ فَقُولُوا ، فَذَكَرَ التَّشَهُّدَ ، ثُمَّ يَتَخَيَّرُ أَحَدُكُمْ مِنَ الدُّعَاءِ مَا أَعْجَبَهُ إِلَيْهِ ، فَيَدْعُو بِهِ رَبَّهُ "

sözünü delil getirerek bu fetva verilmiştir.[3]

'' İnsanların kendi aralarında konuştuğu sözlere benzer sözlerle dua etmek namazı bozar'' fetvası da ''dünya kelamı konuşmak namazda caiz değildir'' hadisine dayanılarak verilmiş fetvadır.

 

İmam Muslim’in es Sahihinde naklettiği hadiste "efendimiz namazda hapşurunca yerhamukallah diyen sahabiye namazdan sonra bu namaz da insanların kelamlarından bir şey konuşmaz caiz olmaz namaz tesbih etmek tekbir ve kuran okunmasından ibarettir'' buyurmuşlardır. bkz.[4]

 

عن معاوية بن الحكم السلمي قال بينا أنا أصلي مع رسول الله صلى الله عليه وسلم إذ عطس رجل من القوم فقلت يرحمك الله فرماني القوم بأبصارهم فقلت وا ثكل أمياه ما شأنكم تنظرون إلي فجعلوا يضربون بأيديهم على أفخاذهم فلما رأيتهم يصمتونني لكني سكت فلما صلى رسول الله صلى الله عليه وسلم فبأبي هو وأمي ما رأيت معلما قبله ولا بعده أحسن تعليما منه فوالله ما كهرني ولا ضربني ولا شتمني قال إن هذه الصلاة لا يصلح فيها شيء [ ص: 382 ] من كلام الناس إنما هو التسبيح والتكبير وقراءة القرآن أو كما قال رسول الله صلى الله عليه وسلم

 

İşte burada hanefi fukahası dünya kelamına benzer söz nitelemesini şu örneklerle açıklamaktadır.

Allah’ım beni filancayla evlendir demek dünya kelamına benzer ve namazı bozar. Allah’ım benim günahlarımı affet demek ise dua ve kuran ayetlerini andırır ve namazı bozmaz.

Allah’ım beni rızıklandır demekte yine dünya kelamına benzerdir.

Bu tesbitleri yapan fukaha şu ölçüyü vermişlerdir. Yalnızca Allah’tan istenilebilecek şey caizdir. Hem Allah’tan hem kullardan isterken kullanılacak uslup ve istenilen şey dünya kelamı kabul edilir.

 

el Babertinin Fethul Kadir deki açıklamalara ve hidaye metnindeki ifadelere yorumunun hulasası şudur;

 

Efendimizin namazda sonra dualardan istediğinizi seçin ve dua edin sözü ve namazda dünya kelamının uygun olmadığı sözü beraber mütalaa edildiğinde, hem kullardan hem Allah’tan istenebilecek şeylerin dünya kelamı kabul edilmesi ve namazı bozar denilmesi her ne kadar güzel bir nitelemeyse de, dua da kişinin rabbine yönelmesi ve rabbinden istemesi örneklerinden bazılarının namazda dua olarak söylenmesi durumunda namazın bozulacağı fetvası müşkildir.

Dua kasdedilerek yapılan istekler ve niyazlar efendimizden nakledilen benzer çok sayıda hadis metninde vardır. Onların okunması durumunda namazı ifsad etmez ama benzer ifadelerle insanların kendilerinin inşa ettikleri cümlelerle dua etmeleri durumunda namaz ifsad olur neticesi akla, bu kayıtların ve örneklerin avamın işi sınırından çıkarmaması için konulduğu tesbitini akla getirmektedir.

 

Diğer mezhepler de hanefi fukahasının gösterikleri hassaiyet sınırları biraz daha geniştir. 
ibn Hacer el Askalani Fethul Bari de bunu şöyle ifade eder;
Bu hadis çerçevesinde namaz kılanın namazda dünyevi ya da uhrevi işleri için dua etmesine cevaz verilmiştir. 
[5]

قوله : ( ثم ليتخير من الدعاء أعجبه إليه فيدعو ) زاد أبو داود عن مسدد شيخ البخاري فيه " فيدعو به " ونحوه النسائي من وجه آخر بلفظ " فليدع به " ولإسحاق عن عيسى عن الأعمش " ثم ليتخير من الدعاء ما أحب " وفي رواية منصور عن أبي وائل عند المصنف في الدعوات " ثم ليتخير من الثناء ما شاء " ونحوه لمسلم بلفظ " من المسألة " واستدل به على جواز الدعاء في الصلاة بما اختار المصلي من أمر الدنيا والآخرة ، قال ابن بطال : خالف في ذلك النخعي وطاوس وأبو حنيفة فقالوا : لا يدعو في الصلاة إلا بما يوجد في القرآن ، كذا أطلق هو ومن تبعه عن أبي حنيفة ، والمعروف في كتب الحنفية أنه لا يدعو في الصلاة إلا بما جاء في القرآن أو ثبت في الحديث ، وعبارة بعضهم : ما كان مأثورا ، قال قائلهم : والمأثور أعم من أن يكون مرفوعا أو غير مرفوع ، لكن ظاهر حديث الباب يرد عليهم ، وكلا يرد على قول ابن سيرين : لا يدعو في الصلاة إلا بأمر الآخرة ، واستثنى بعض الشافعية ما يقبح في أمر الدنيا ، فإن أراد الفاحش من اللفظ فمحتمل ، وإلا فلا شك أن الدعاء بالأمور المحرمة مطلقا لا يجوز ، وقد ورد فيما يقال بعد التشهد أخبار من أحسنها ما رواه سعيد بن منصور وأبو بكر بن أبي شيبة من طريق عمير بن سعد قال " كان عبد الله - يعني ابن مسعود - يعلمنا التشهد في الصلاة ثم يقول : إذا فرغ أحدكم من التشهد فليقل اللهم إني أسألك من الخير كله ما علمت منه وما لم أعلم ، وأعوذ بك من الشر كله ما علمت منه وما لم أعلم . اللهم إني أسألك من خير ما سألك منه عبادك الصالحون ، وأعوذ بك من شر ما استعاذك منه عبادك الصالحون . ربنا آتنا في الدنيا حسنة الآية . قال ويقول : لم يدع نبي ولا صالح بشيء إلا دخل في هذا الدعاء . وهذا من المأثور غير مرفوع ، وليس هو مما ورد في القرآن . وقد استدل البيهقي بالحديث المتفق عليه ثم ليتخير من الدعاء أعجبه إليه فيدعو به وبحديث أبي هريرة رفعه إذا فرغ أحدكم من التشهد فليتعوذ بالله الحديث . وفي آخره [ ص: 375 ] " ثم يدعو لنفسه بما بدا له " هكذا أخرجه البيهقي ، وأصل الحديث في مسلم ، وهذه الزيادة صحيحة لأنها من الطريق التي أخرجها مسلم .

Ayrıca bakınız; 
Şafiler için
[6]
Hanbeliler için
[7]
Malikiyye için[8]

Talik:
Farz namazlarda efendimizin kıldığı gibi kılınır ve bunun dışına çıkılmaz. 
Nafilelerde bu konularda esneklik vardır. 
Yukarıdaki ifadelerim ve son bölümde yazdıklarım namaz da dua inşa etmek hakkındadır. Bunun yeri de son oturuşta tahiyyat sonrası olan kısımdır. 
Bu kısımda esasen namaz tamamlanmış olduğundan yapacağınız dualarda uzama ve ya bazı fetvaların dışına çıkma gerçekleşse bile namazın sıhhatine bir zarar gelmez.



Mülahaza: Fatoş Sargın

Hocam benim de aklıma şu takıldı; namaz esnasında secdede edilen dua rükunları geciktirip sehiv secdesi gerektirmez mi?

 

el Cevab: Farz namazlarda efendimizin kıldığı gibi kılınır ve bunun dışına çıkılmaz.

Nafilelerde bu konularda esneklik vardır.

Yukarıdaki ifadelerim ve son bölümde yazdıklarım namaz da dua inşa etmek hakkındadır. Bunun yeri de son oturuşta tahiyyat sonrası olan kısımdır.

Bu kısımda esasen namaz tamamlanmış olduğundan yapacağınız dualarda uzama ve ya bazı fetvaların dışına çıkma gerçekleşse bile namazın sıhhatine bir zarar gelmez.



[1] İbnul Humam Fethul Kadir II. 116

[2] es Sahih Ebvab Sıfat es Salat hno: 800 (metnin en son cümlesi )

[3] et Tahavi Şerhu Maanil Asar hno: 886

[4] Muslim es Sahih hno: 537 Babu Tahrimil Kelam fis Salat

[5] İbn Hacer el Askalani Fethul Bari Ebvab Sıfatıs Salat II.321 vd hno: 800 

[6] en Nevevi Ravdatut Talibin I.256

[7] ibn Kudame el juğni I.620 vd. (ibn Kudame Hanbeli mezhebinde dünyevi şehvet ve melezzatın dua olarak namazda zikredilmesinin sahih olmayacağı fetvasını naklettikten sonra racih olan yukarıdaki hadis çerçevesinde bunların istenmesinin caiz olması ve namazı bozmamasıdır demektedir)

[8] ibn Abdilber, et Temhid XVI.199

website website open
reasons married men cheat why does husbands cheat want my wife to cheat
free abortion pill dilatation & curettage pro life abortion
treatment of aids early hiv symptoms in men aids pictures
Otel Tekstili antalya escort sakarya escort mersin escort gaziantep escort diyarbakir escort manisa escort bursa escort kayseri escort tekirdağ escort ankara escort adana escort ad?yaman escort afyon escort> ağrı escort ayd?n escort balıkesir escort çanakkale escort çorum escort denizli escort elaz?? escort erzurum escort eskişehir escort hatay escort istanbul escort izmir escort kocaeli escort konya escort kütahya escort malatya escort mardin escort muğla escort ordu escort samsun escort sivas escort tokat escort trabzon escort urfa escort van escort zonguldak escort batman escort şırnak escort osmaniye escort giresun escort ?sparta escort aksaray escort yozgat escort edirne escort düzce escort kastamonu escort uşak escort niğde escort rize escort amasya escort bolu escort alanya escort buca escort bornova escort izmit escort gebze escort fethiye escort bodrum escort manavgat escort alsancak escort kızılay escort eryaman escort sincan escort çorlu escort adana escort